İçindekiler
OGTT Nedir?
Şeker yükleme testi olarak da bilinen oral glukoz tolerans testi; şekerin vücutta kullanımı ve atılımını (tepkisi) ölçmektedir.
OGTT (Oral Glikoz Tolerans Testi) hakkında bilgi almak için bizi arayın 0216 606 45 05 .
Randevu, soru veya fiyat öğrenmek için için lütfen buradan bize yazın.
Diyabet tanısı konma amacıyla yaptığımız bu testte, en az 8 saatlik bir açlık gerekmektedir. Daha sonrasında hastaya 75 gr şeker çözeltisi içirilmeden önce ve sonrasında kan değerleri ölçülmektedir.
Yetişkinlerde genellikle 75 gr olarak verilen glukoz, çocuklarda ise her kg başına 1.75 gr olarak uygulanmaktadır.
Türkiye’de görülme sıklığı oldukça yüksek olan diyabet, kronik bir rahatsızlıktır. Diyabetin kontrol altına alınmadığı durumlarda; böbrek yetmezliği, kalp – damar hastalıkları, ekstremite ampütasyonları ve göz hastalıkları gibi tablolarla karşılaşılabilmektedir.
OGTT Testi Ne Zaman Yapılır?
Oral glukoz tolerans testi (OGTT) , açlık kan şekeri 100 – 125 mg/dL aralığında olan hastalarda yani prediyabet hastalarında yapılmaktadır. Bunun nedeni ise hastada şüphelenilen şeker hastalığı tanısını kesinleştirmektir. Bunun yanı sıra;
- Ailesinde şeker hastalığı öyküsü olan,
- Hipoglisemi şüphesi bulunan,
- Fazla kiloya sahip,
- Vücut kitle indeksi 27’nin üzerinde olan ve hamilelik sürecinde olan kişilerde şeker hastalığı tanısı koymak amacıyla OGTT yapılabilmektedir.
Glukoz değerlerinin 125 mg/dL ve üzerinde çıkması durumunda kişilere diyabet tanısı konulmakta ve OGTT testine ihtiyaç duyulmamaktadır.
OGTT Öncesi Nelere Dikkat Edilmelidir?
Oral glukoz tolerans testinden 3 gün öncesinde en az günde 150 g karbonhidrat içeren beslenme programı uygulanmaktadır. Bu süre içerisinde yine test sonucunu etkileyebilecek ilaçlara ve sigaraya karşı dikkatli olmak gerekmektedir.
Bu süre boyunca hastalar günlük aktivitelerine devam etmelidir. Kişilerin istirahat etmesi gereken bir durum yada aşırı egzersiz yapılan bir durum var ise test mutlaka ertelenmelidir. Çünkü fiziksel aktivite insülin salınımını arttırıcı etki göstermektedir. Bu sebeple istirahat eden kişilerde OGTT uygulanması test sonuçlarında değişiklik meydana getirecektir.
OGTT Sonuçlarının Değerlendirmesi
NGT
(Normal Glukoz Toleransı) |
IGT
(Bozulmuş Glikoz Toleransı) |
Diyabet | |
Açlık | <100 mg/dL | <140 mg/dL | 140 mg/dL ve üzeri |
30, 60 ve 90. dakika | <200 mg/dL | 200 mg/dL ve üzeri | 200 mg/dL ve üzeri |
2. saat | <140 mg/dL | 140 – 199 mg/dL | 200 mg/dL ve üzeri |
Diyabet Nedir? Neden İnsüline İhtiyaç Duyarız?
Diyabet ; pankreas adlı organın yeteri miktarda insülin hormonu üretememesi ya da üretilen insülin hormonunun işlevini kaybetmesinden kaynaklanan bir rahatsızlıktır. Kandaki şekerin hücrelerin içerisine girmesini sağlayan insülin hormonu görevini yerine getiremediğinde kandaki şeker miktarı artış göstermekte ve diyabet tablosu ile karşılaşılmaktadır.
İnsülin hormonunun üretilemediği ya da çok az miktarda üretildiği durumlarda tip 1 diyabet,
Pankreas tarafından üretilen insülin hormonunun yetersiz kalması ya da işlevini yitirmesi durumunda ise tip 2 diyabet tanısı konulmaktadır.
Bunların dışında gebelik sürecinde hormonal dengesizliklerden kaynaklanan gestasyonel diyabet ve şeker düzeyinin riskli oranlarda seyrettiği prediyabet bulunmaktadır.
OGTT Değeri Neden Yükselir?
OGTT değerinin normal düzeylerin üzerinde seyretmesinin birçok nedeni bulunmaktadır.
Bunlardan ilki anne adaylarının hamilelik sürecinde yaşadığı hormon dengesizlikleridir. Hamile bireylerin yaşadığı hormonal değişiklik sonucunda insülin hormonuna karşı bir direnç gelişmekte ve şekerin hücrelere geçişi engellenmektedir.
Bu tablo sonucunda kandaki şeker miktarı artış göstermekte ve gestasyonel diyabet tablosu ile karşılaşılmaktadır. Anne ve bebek sağlığını tehdit eden gestasyonel diyabet, OGTT ile teşhis edilebilir ve gerekli tedbirler alınabilir.
Hamilelik sürecinin dışında kişilerin benimsemiş olduğu hareketsiz ve sağlıksız yaşam tarzı, diyabet riskini büyük ölçüde arttırmaktadır. Bunun sonucu olarak OGTT değerleri yüksek seyretmektedir.
Kişilerin genetik yapısı ve polikistik over sendromu gibi sahip olduğu rahatsızlıklar da diyabete sebebiyet verebilmektedir.
Bu durumlar sonucunda kandaki şeker miktarı yükselmekte ve diyabet tablosu ile karşılaşılmaktadır.
Gestasyonel Diyabette Oral Glukoz Tolerans Testinin Önemi
Gebelik sürecinde bulunan bireylerin hiperglisemi tanıları kesin olarak konulamadığı zamanlarda OGTT’ye ihtiyaç duyulmaktadır.
Gebelerde açlık kan şekerinin 126 ve üzeri; normal bir zamanda alınan kan şekerinin ise 200 ve üzeri olması durumunda diyabetten şüphe edilmektedir. Ayrıca gebelik sonrası depresyonuna giren kişilerin büyük bir kısmına gestasyonel diyabet teşhisi konmaktadır.
Hamile kadınlarda gestasyonel diyabet tablosu ile genel olarak 24. haftadan sonra karşılaşılmakta ve OGTT’nin bu süre zarfından sonra uygulanması gerekmektedir.
50g glukoz yüklemesi yapılan hamile bireylerde, değer 140 mg/dL civarında ise; bir sonraki gün doktorunun vereceği kararla birlikte 8-12 saatlik bir açlıktan sonra 75 ya da 100g şeker yüklemesi yapılarak test tekrarlanmaktadır. Tekrarlanan testlerde tablodaki iki değerin aynı görülmesi durumunda gestasyonel diyabet tanısı konmaktadır.
100g şeker yüklemesi ile gestasyonel diyabet tanısı şu şekildedir:
Açlık | 105 /dL üzeri |
60. dk | 190 mg/dL üzeri |
120. dk | 165 mg/dL üzeri |
180. dk | 145 mg/dL üzeri |
Hamileliğin yaklaşık olarak 24. haftasından sonra kontrol amaçlı yapılan testlerde gestasyonel diyabet tanısı konulmuş ise kişilerin mutlaka alanında uzman kişilerce yönlendirilmesi gerekmektedir.
Tedbirlerin yeterli düzeyde alınmaması durumunda; bebeklerin olması gerekenden daha büyük bir şekilde doğmasına, anne karnındaki bebeğin erken dünyaya gelmesine, bebeğini hipoglisemi hastası olarak doğmasına ve annenin ciddi sağlık sorunları ile karşılaşmasına sebebiyet vermektedir.
Gebelik Sürecinde Yapılan OGTT Zararlı Mıdır?
Gebelik döneminde kanda bulunan fazla miktardaki şeker bebeğe ve anneye zarar verebilmektedir. OGTT’de ise hekimler tarafından karşıt düşünceler ortaya konmaktadır.
Bazı hekimler tanı için oral şeker yüklemelerinin anne bebek sağılığını olumsuz yönde etkilediğini savunmaktadır. Bazı hekimler ise şeker miktarının anne bebek sağlığına herhangi bir zararı olmayacağını düşünmektedir. Bu konu hakkında henüz net bir bilgi söz konusu değildir.
Gebelik diyabeti (gestasyonel diyabet), daha önceden diyabeti bulunmayan bir kadında, gebelik sırasında ortaya çıkan ve bebeğin doğumu ile birlikte genellikle ortadan kaybolan, geçici bir diyabet şeklidir.
İnsülin Tedavisi Anne Karnındaki Bebeğe Zarar Verir Mi?
OGTT sonucunda gestasyonel diyabet tanısı konan bireylerin bir kısmında insülin tedavisi uygulanmaktadır. İnsülin tedavileri anne adayları tarafından pek hoş karşılanmamakta ve bebeğine zarar vereceği düşüncesine kapılmaktadırlar.
Fakat gestasyonel diyabet sürecinde sağlanan insülin tedavileri, anne ve bebeği korumaya yönelik yapılmaktadır. Bu sebeple gerekli tedavi süreçlerine uymaları anne ve bebek sağlığının korunması adına oldukça önemlidir.
Oral Glukoz Tolerans Testinde Prediyabet Tanısı
Kandaki glukoz seviyesi normal değerlerden yüksek olan fakat diyabet tanısı konulması için yeterli glukoz yüksekliği saptanmayan kişilerde prediyabet tablosundan şüphe edilmektedir. Prediyabet tanısı konmuş olan bireylerin gün içerisindeki kan şekeri düzeyleri normal seyretmektedir.
Bunun yanı sıra diyabette görülen halsizlik ve aşırı susama gibi belirtiler prediyabet aşamasında görülmeyebilir.
Diyabet aşamasına geçilmesi konusunda oldukça riskli olan prediyabet döneminde kişilerin mutlaka tedavi görmesi ve şeker düzeyini kontrol altına alması gerekmektedir. Nitekim prediyabet tanısı konan kişilerin diyabet hastalığına yakalanma oranı oldukça yüksektir. Diyabetin yanı sıra kalp ve damar hastalıklarına yakalanma riskleri de artış göstermektedir.
Prediyabet tanısı konması için yapılan OGTT’de şu aşamalar izlenmektedir:
İlk aşamada 8 saatlik açlıktan sonra kişilerin kan şekeri ölçülmekte ve çıkan değerler kontrol edilmektedir. Açlık kan şekeri değerlerinin 100 – 126 mg/dL aralığında çıkması prediyabet şüphesi uyandırmakta ve kişilere tekrar 75 gr oral glukoz yüklemesi yapılarak OGTT uygulanmaktadır.
OGTT sonucunun 140 – 200 mg/dL aralığında çıkması ise kişilerin diyabet riski altında olduğunu göstermektedir.
Bu makale tıbbi tavsiye olarak yorumlanmamalıdır. Sağlıklı yaşam rutininizde herhangi bir değişiklik yapmadan önce lütfen doktorunuzla görüşün.