Önceden dikkatli ve ayrıntılı olarak ortaya çıkma ihtimali olan risklerin belirlenmesi ve bunların ortadan kaldırılması ya da en aza indirilmesi için yapılan çalışmalara risk analizi denir. Kar etmek amacı güden işletmelerin içeriden ya da dışarıdan gelebilecek olan sorunlara ve tehlikelere maruz kalabilir. Bu tehlikeler için önceden risk analizleri yapılarak önlemler alınır ve olma ihtimali olan risklere karşıda hazırlıklı olunmuş olur. Risk analizleri sayesinde riskler belirlenir ve ilgili kişilerce risk olasılığı hesaplanır.
Bu risk analizlerini genel olarak işletmelerin faaliyetleri ile ortaya çıkan ya da çıkma ihtimali olan riskler için gerçekleştirilebilmektedir.
Yani risk analizinin amacı, iş yerlerinde kayıp oluşturma potansiyeli bulunan olayların tespiti yapılarak risk olarak tanımlama, nedenleri ve sonuçları ile beraber olasılık, etkilerinin değerlendirilmesi, değerlendirmeler sonucunda risk önceliklerinin saptanması ve tüm bunların sonucunda da riskleri olması gereken ya da kabul edilebilir bir seviyeye indirmektir.
Risk analizi tüm mesleklerin çalışma alanlarını kapsar.
Eğer iş yerlerinde bir iş kazası olmuşsa ya da bir meslek hastalığı gibi
durumlar söz konusuysa risk analizleri tekrar yapılmalıdır. Ayrıca tehlike sınıfına göre risk analizleri
tekrarlanmalıdır. Yani çok tehlikeli, tehlikeli, az tehlikeli olmak üzer üç
tehlike sınıfı vardır ve bunlar yapılan risk analizleri de ayrıca
tekrarlanmalıdır.
Risk Analizi Nedir?
Risk analizi nedir? Risk analizi, genel itibari ile işletmelerin yapmış oldukları faaliyetler sonucunda ortaya çıkan ya da çıkma ihtimali bulunan tehlikelerin önceden saptanması ile bu risklere karşı alınacak önlemlerdir. Bunlar için yapılan çalışmalar ile en aza indirilmesi veya ortadan kaldırılması için yapılan analizlerdir.
Bu analizlerin yapılması genel olarak çalışma ortamlarındaki işlerin ilerleyişine göre farklılık gösterebilmektedir. Yani çalışma ortamlarında çıkabilecek sorunlar ya da tehlikeler birbirlerinden farklı olabilir. İşte bu tehlikeleri önceden değerlendirme ve saptamak için risk analizi yapılabilmektedir.
Gerekli tüm çalışmalar yapılarak olumsuz etkiler
giderilir ve sonrasında mevcut durum tekrar kontrol edilir. Bu ise gözden kaçan
ya da yeni ortaya çıkan riskin olup olmadığı hakkında kontrol edilmesi içindir.
Risk Analizi Neden Yapılır?
Risk analizi neden yapılır? Bu sorunun cevabı için öncelikle işyerlerinde risk analizlerinin yapılması iş sağlığı ve güvenliği bakımından oldukça önemli olduğunu belirmek isteriz. Ayrıca bunları kanuna uygun olarak yapılmasına da dikkat edilmesi gerekmektedir.
Bu risk analizleri ile işyerindeki riskler öngörülebilmektedir ve bu öngörüler ile risklerin etkileri hesaplanabilir. Bu şekilde riskler ile kimlerin etkilenmesi ya da kaç kişinin etkileneceği bilinmesi gibi çalışma alanında da iş kazalarının büyük oranda engellenmiş olur.
Hastalık gibi, yaralanma gibi hatta ölüm gibi sağlık
sorunlarına karşı önlem sağlanmış olabiliyor. Bu sayede gereksiz yere para ve
zaman maliyetleri azaltılarak işletmeler açısından önemli bir ayrıntı
olabilmektedir.
Tedbir alma olarak nitelendirilen ve risk analizi yapmak için belli başlı sebepler mevcut. Bu analizleri yapmanın en önemli sebeplerinden birisi iş kazalarını engelleyerek ya da önüne geçerek çalışanların korunması yer alabilmektedir.
Yapılacak olan risk analizleri, yapılan işlere bağlı olarak çeşitli meslek hastalıklarından karşılaşılmaması amacı ile yapılabilir.
Ayrıca çalışanların sağlığından ve güvenliğinden
sorumluluğunda olan işverenlerde risk değerlendirilmelerinde önem bir rol
üstlenir. Ortaya çıkan ya da çıkacak olan değerlendirmeler ile iş kazalarının
risklerini ortadan kaldırmak için çalışmalar ve geliştirmeler yapılması adına
hazırlandığını belirtmek isteriz.
Tüm bunlara ek olarak ayrıca işleyişi engelleyecek riskler adına da bu analizler gerçekleştirilebilmektedir. Yani işleriniz ile ilgili yaptığınız projelerinizde karşınıza çıkma ihtimali olan sorunların önceden saptanması sayesinde kontrol altına alabilirsiniz.
Böylece projelerinizde
olabilecek sorunları önceden önlemiş olacaksınız. Sonuçta çalışmalarda
oluşabilecek problemler için hazırlıklı olarak güvenle hareket etmiş olabilirsiniz.
En doğru zamanda en doğru şekilde yapılan risk analizleri ile çalışanlar ve şirket açısından oldukça avantajlı olmaktadır. Her türlü duruma karşı hazırlıklı olmak bulunduğunuz sektörde firmanızın işleyişinde hiçbir aksamalar yaşamadan gücünüzü artırarak ilerlemenizde yardımcı olur.
Sizlerde ki bu güçlü atılımları fark eden çalışanlarınız da güvende hissederek
daha verimli çalışmalar gerçekleştirebilir. Yani risk analizleri sayesinde
çalışma veriminde oldukça katısı olmaktadır. Eğer problemlere karşı hazır
çözümleriniz yoksa bunlar ekstra bütçe kayıpları yaşamanıza sebep
olabilmektedir. Eğer ki hazırlıklıysanız böyle bir sorun yaşamada olumlu bir
süreç geçirerek bütçe kaybı yaşamaz ve piyasada ki rakipleriniz içerisinde daha
ileri düzeyde olmanıza yardımcı olur.
Risk Analizi Nasıl Yapılır?
Risk analizi nasıl yapılır? Öncelikle risk analizi yaparken tehlike ve risklerin olma ihtimalleri belirlenmekte. Böylece risklerden etkilenenler, nelerin ya da ne şekilde etkileneceği gibi hangi şiddette zarar göreceği saptanmış olur.
Burada risklerin analizleri, toplanan
bilgiler ve veriler ışığında işyerlerinin kendine özgü özelliklerine de dikkat
edilerek uluslararası standartlar esasına göre nice ve yarı nitel yöntemlerden
uygun olan seçilerek gerçekleştirilebilmektedir. Bunlardan kısaca bahsedecek
olursak şunlardır:
·
Çeklist risk değerlendirme yöntemi
·
‘Olursa ne olur?’ risk değerlendirme yöntemi (What If…)
·
Matris risk değerlendirme yöntemi
·
Kinney risk değerlendirme yöntemi
·
İş emniyeti analizi risk değerlendirme yöntemi
·
HAZOP risk değerlendirme yöntemi
·
Hata ağacı analizi risk değerlendirme yöntemi
·
Hata türü ve etki analizi risk değerlendirme yöntemi
(FMEA)
Önemli bir notada olarak risk seviyelerinin en yüksek olandan başlayarak engellenmesidir. Eğer bu gerçekleştirilemediyse kontrol tedbirleri ile riskler kabul edilebilecek seviyelere indirilebilmektedir. Böyle bir durum için risk kontrol tedbirleri birbirleri ile karşılaştırılırken öncelikle tehlike ya da tehlikenin kaynaklarının bertaraf edilmesidir.
Bir
sonraki aşamada ise tehlikenin, tehlike olmayan ya da tehlike kaynakları daha
az tehlikeli olanlar ile değiştirilebilmesidir ve kabul edilebilir seviyeye
indirilen riskler adına alınmış önlemler izlenerek devamlılığı
gerçekleştirilir.
Risk Analizini Kim Yapar?
Risk analizini kim yapar? Bu soruya verilecek en net
cevap ise 2013 yılından itibaren 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa
göre hareket edildiğini ve buna bağlı olarak da tüm işverenler, işyerleri için
risk analizi yaptırma yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu analizlerin yapılması için
ise işyerleri risk değerlendirmesi ekibi oluşturur ve bu ekip,
·
İşveren ya da işveren vekili
·
İşyerindeki çalışan temsilcileri
·
Destek elemanları
·
İşyerinde iş güvenliği uzmanları
·
İşyeri hekimleri
İşyerindeki tüm alanları temsil edecek şekilde tehlikenin
kökeninde ne olduğunu ve riskleri hakkında bilgi sahibi olanlar bulunabilir.
Risk analizinde fark edilmeyen tehlikeler halinde ortaya
çıkacak yasal haklar yüzünden alanında uzman, bakanlık tarafından belgeli iş
sağlığı ve güvenliği uzmanlarına yaptırılması işverenler açısından avantajlı
olabilmektedir. Bizlerde bu konuda gerekli yetkinliği sahip olarak uzman
kadromuz ile yapmaktayız.
Risk Analizi Hangi Durumlarda Yapılır?
İşe başlamada ya da işyerinin kurulup üretime başlamasından
hemen sonra yapılabilir. Ayrıca işyerinin daha önce kurulmuş ve risk analizi
yapılmamış ise bu durumda risk analizi yapılır.
Risk Analizi Ne Zaman Yenilenir?
Risk analizi ne zaman yenilenir? Bunları şu şekilde
sıralayabiliriz:
·
İşyerinde, iş, yer, el teknoloji değişikliğinde
·
Yeni ve ciddi tehlikelerin ortaya çıkmasında
·
İşyerinin tamamında ya da büyük bir kısmında
ekli olabilecek kaza, iş kazası, meslek hastalığı gibi durumlarda risk
analizinin bir kısmı ya da tamamı yenilenir.
Ayrıca daha önceden işyerinde yapılmış olan risk analizi işyerinin tehlike sınıfında göre yenilenir. Bunlar ise çok tehlikeli sınıfta 2 yılda bir defa, tehlikeli sınıfta ise 4 yılda bir defa, az tehlikeli sınıfta ise 6 yılda bir defa olarak düzenli aralıklara tabi olarak yenilenir.
Risk
analizleri sonucunda gerekli önlemler alınmalı ve kesinlikle yerine getirilmesi
gerekir. Burada özelliklede işveren ve çalışan beraber hareket ederek
oluşabilecek iş kazalarının, yaralanmaların, bütçe ve prestij kayıplarının
önüne en kolay şekilde geçilebilir. Bizlerde alanında uzman kadromuz ile risk
analizleri konusunda sizlere yardımcı oluyoruz.