Ferritin protein kompleksi olarak vücuttaki demirin depolanmasından sorumludur. Hücrelerde demirin depolanmasına ve serbest demirin toksisitesini önlemeye yardımcı olur. Belli bir referans aralığı vardır. O aralığın dışındaki değeri ister altında ister üstünde olsun sağlığı etkilemektedir.
Ferritin Normal Değeri Nedir?
Ferritin normal
değeri nedir diye baktığımızda cinsiyet ve yaşa göre değişiklik
gösterdiğini görürüz. Ayrıca her laboratuvarın değer aralıkları farklı
olabilir. Ortalama değerlere göre kadınlarda 14-150 ng/mL, erkeklerde 15-200
ng/mL’dir.
Ferritin Testi İçin Hangi Numune Kullanılır?
Ferritin testi,
kan numunesiyle yapılır. Doktorunuzun tavsiyesi üzerine aç veya tok olarak
alınabilir. Ferritin testi sonuçları yorumlanırken kişinin yaş, cinsiyet,
sağlık durumu ve aldığı ilaçlar gibi faktörler dikkate alınır.
Ferritin Nedir?
Ferritin, hücre
içindeki demiri depolama kabiliyeti sebebi ile demirin dolaşımdaki seviyesini
düzenler. Böylece vücuttaki demir homeostazını korur. Ferritin seviyeleri,
vücudun demir depolarını yansıttığı için demir eksikliği veya fazlalığı gibi
durumların tanısında kullanılır. Ferritin seviyeleri çeşitli faktörlere bağlı
olarak değişebilir. Vücudun demir alımı, enfeksiyonlar veya inflamasyon gibi
durumlar, ferritin seviyelerini etkileyebilir.
Ferritin Düşüklüğü Nedir?
Ferritin
düşüklüğü, vücudun demir depolarının azalması anlamına gelir. Bu durum, demir
eksikliği anemisi gibi birçok tıbbi durumun bir belirtisi olabilir. Değerler kadınlarda
14 ng/mL, erkeklerde 15 ng/mL’nin altına inerse ferritinin düşük olduğu
anlamına gelir. Vücuttaki kan kaybı, gebelik ve emzirme dönemlerinde demir
düşüklüğü olabilir, buna bağlı olarak ferritin de düşer. Diğer sebepler de
şöyle sıralanabilir:
·
Demir eksikliği
·
Kronik hastalıklar (enfeksiyon, inflamatuar gibi bağırsak
hastalıkları)
·
Karaciğer hastalıkları
·
Kronik kan kaybı
·
Sık doğum veya kürtaj
·
Çölyak hastalığı
·
Eti az pişmiş yemek veya işlenmiş et yemeyi tercih etmek
·
Çayı ve kahveyi çokça içmek.
Ferritin Düşüklüğü Belirtileri Nelerdir?
Enfeksiyonlara ve
solunum yolu enfeksiyonlarına yatkınlığı artıran ferritin düşüklüğü belirtileri
nelerdir?
Demir eksikliği
ferritinin de düşmesine sebep olduğu için, ikisinin belirtileri de aynı şeylere
işaret eder:
·
Halsizlik ve yorgunluk hissi
·
Ciltteki soluk renk
·
Konsantre güçlüğü, unutkanlığın artması
·
Baş dönmesi ve çarpıntı
·
Nefes darlığı
·
Saçlardaki dökülmeler
·
Tırnaklardaki kırılmalar
·
İştahsızlık
·
Başta ağrı olması
·
Üşüme görülmesi
·
Kaygı artışı.
Bu semptomlardan
herhangi biri veya birkaçı varsa bir doktorla görüşmek, uygun teşhis ve
tedaviyi almak önemlidir.
Ferritin Düşüklüğü Tedavisi Nasıl Yapılır?
Ferritin
düşüklüğü kesinleştiğinde ferritin düşüklüğü tedavisi nasıl yapılır?
Tedavi şekli,
altta yatan nedene bağlı olarak değişebilir. Enfeksiyonlar veya inflamatuar
hastalıklar gibi durumlar varsa öncelikli olarak altta yatan tıbbî durumun
tedavi edilmesi gerekir. Şayet düşüklüğün sebebi, demir eksikliği ise demir
takviyeleri, diyet değişiklikleri ile tedavi süreci gerçekleşir.
Demir açısından
zengin gıdalar, diyette önemli bir rol oynar. Demir açısından zengin gıdalar
arasında kırmızı et, koyu yeşil yapraklı sebzeler, kuru baklagiller, yumurta ve
karaciğer, pekmez, fındık gibi gıdalar bulunur.
Ferritin Yüksekliği Nedir?
Ferritin
yüksekliği vücuttaki normalden fazla bulunan ferritin seviyesine işaret eder.
Şayet altta yatan bir sağlık sorunu yoksa ferritin yüksekliği zararlı değildir.
Kadınlarda 150, erkeklerde 200 ng/mL’den fazla ise değerin yüksekliğini
gösterir. En yaygın nedenlerden biri vücuttaki demir birikmesidir. Ferritin
yüksekliğine şu durumlar sebep olabilir:
·
Alkolün aşırı tüketimi
·
Hepatit C
·
Tip 2 diyabet
·
Hemakrotozis hastalığı
·
Hipertiroidi
·
Lösemi hastalığı.
Ferritin Yüksekliği Belirtileri Nelerdir?
Ferritin
yüksekliği altta yatan nedenlere bağlı olarak bazı belirtiler ortaya çıkabilir:
·
Karında ağrı
·
Göğüste ağrı
·
Eklemlerde ağrı
·
Cinsel istekte kayıp
·
Yorgunluk hissi
·
Ciltteki koyu renk.
Ferritin Yüksekliği Tedavisi Nasıl Yapılır?
Ferritin
yüksekliği tedavisi, altta yatan durumun tespiti ile başlar. Eğer altta yatan
bir sebep yoksa vücutta fazla bulunan demir miktarının normal seviyeye inmesi
hedeflenir. Çay, kahve tüketimi arttırılır, kalsiyum, çinko, magnezyum tüketimi
tavsiye edilir. Kan bağışı önerilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Hemakrotozis Nedir?
Hemakrotozis, demirin
vücutta aşırı derecede birikmesi ile ortaya çıkar. Ferritin yüksekliğinde
kullanılan yöntemler uygulanır.
Ferritin Her Zaman Demir İle Mi İlişkilidir?
Ferritin
düzeyleri yüksek olabilirken demir seviyeleri normal veya düşük olabilir. Demir
azaldığında ferritin bu açıklığı kapatır. Bu sebeple de ferritinde eksiklik
başlayabilir. Bu da demir eksikliği anemisi anlamına gelir.
Ferritin Seviyemi Normal Değerde Tutmak İçin Ne Yapmalıyım?
Sağlıklı bir
beslenme alışkanlığı önemlidir. Yeterli demir alımı, değerlerin de korunması
demektir.
Demir Mineralinin İnsan Sağlığına Etkileri Nelerdir?
Demir minerali, insan sağlığı için hayati öneme sahip bir mineraldir. Demir, oksijenin kana bağlanmasına yardımcı olur ve kırmızı kan hücrelerinin üretiminde önemli bir rol oynar. Oksijen dengesindeki aksaklık organların ve dokuların sağlığını etkiler. Zamanla işleyişin bozulmasına sebep olur. Ayrıca bağışıklık sisteminin işleyişinde, enerji üretiminde ve DNA sentezinde de önemli bir mineraldir.
Feriitin Testi Nedir? Nasıl Yapılır?
Sağlıkla ilgili birçok test ve tarama yöntemi, hastalıkların
teşhis edilmesi ve takibi için kullanılır. Bu testlerden biri de feritindir.
Feritin testi, vücutta bulunan feritin seviyesini ölçmek için yapılan bir kan
testidir. Feritin, vücutta demir depolayan bir proteindir ve bu test, demir
eksikliği veya fazlalığı gibi durumları tespit etmek için kullanılır.
Feritin testi, bir sağlık uzmanı tarafından kolaylıkla
uygulanabilen bir kan testidir. Genellikle laboratuvarlarda yapılır ve sonuçlar
genellikle birkaç gün içinde elde edilir. Aşağıda, feritin testinin nasıl
yapıldığına dair ayrıntılı bilgiler bulunmaktadır:
- Hazırlık:
Feritin testi için herhangi bir özel hazırlık gerekmez. Ancak, sağlık
uzmanınızın size herhangi bir talimat vermesi durumunda, bunları dikkate
almanız önemlidir. Örneğin, bazı ilaçların test sonuçlarını
etkileyebileceği durumlarda, ilaçları almadan önce sağlık uzmanınıza
danışmalısınız.
- Kan
Örneği Alma: Feritin testi için bir sağlık uzmanı veya hemşire,
genellikle kolunuzun iç kısmındaki bir damarın içine ince bir iğne ile
girerek bir kan örneği alır. Bu işlem sırasında hafif bir acı veya batma
hissi olabilir. Kan örneği, steril bir tüp içinde toplanır.
- Laboratuvara
Gönderme: Kan örneği, alındıktan sonra laboratuvara gönderilir.
Burada, feritin seviyesini ölçmek için uzmanlar tarafından analiz edilir.
Laboratuvar çalışanları, örneği titizlikle işleyerek sonuçların doğru ve
güvenilir olduğundan emin olurlar.
- Sonuçların
Değerlendirilmesi: Feritin testinin sonuçları genellikle birkaç gün
içinde elde edilir. Sonuçlar, feritin seviyesini gösteren bir sayı olarak
verilir. Genellikle nanogram/mililitre (ng/mL) biriminde ifade edilir.
Feritin seviyesi, normal aralıklar içinde veya altında ise demir eksikliği
belirtisi olabilir. Yüksek seviyeler ise demir birikimi veya demir
yüklenmesi belirtisi olabilir.
Feritin testi, demir metabolizması hakkında önemli bilgiler
sağlayan bir testtir. Sağlık uzmanınız, feritin seviyeniz hakkında size daha
fazla bilgi verebilir ve durumunuzu değerlendirebilir. Feritin seviyeleri,
demir eksikliği veya fazlalığı gibi birçok sağlık durumunun belirtilerini
ortaya koyabilir. Eğer sonuçlarınız normal aralık dışındaysa, doktorunuz size
uygun tedavi yöntemlerini önerir ve durumunuzu takip eder.
Feritin testi, demir eksikliği anemisi, hemokromatozis
(demir birikimi), talasemi, inflamatuar hastalıklar ve karaciğer hastalıkları
gibi durumların teşhisinde ve takibinde önemli bir rol oynar. Sağlık uzmanı,
feritin testini diğer tetkiklerle birlikte kullanarak, doğru tanı ve tedavi
planlaması yapabilir.
Feritin testi vücuttaki feritin seviyesini ölçmek için kullanılan bir kan testidir. Bu test, demir eksikliği veya fazlalığı gibi durumları tespit etmek ve takip etmek için önemlidir. Feritin testi, bir sağlık uzmanı tarafından kolaylıkla uygulanır ve sonuçlar laboratuvar analizleriyle elde edilir. Eğer feritin seviyeleriniz normal aralık dışındaysa, doktorunuz size uygun tedavi yöntemlerini önerebilir ve durumunuzu izleyebilir.