ASO Testi Nedir?

Anti-Streptolysin O olarak da bilinen ASO Streptococcus pyogenes bakterisine karşı üretilen bir antikordur. Bu bakteri, özellikle boğaz enfeksiyonları, cilt enfeksiyonları, romatizmal ateş, nekrotizan fasit gibi ciddi enfeksiyonlara neden olabilir. Genellikle enfekte kişinin solunum yolu veya cilt yoluyla temas şeklinde bulaşır.

Anti-Streptolysin O değeri hem enfeksiyonun şiddetine bağlı olarak hem de devam ettiği süre oranında yükselebilir veya düşebilir. Bu değer ölçülerek bakterinin sebep olduğu enfeksiyon hakkında bilgi edinebilir.

ASO (Antistreptolisin O) Testi Nedir?

A grubu Streptococcus, diğer adıyla GAS bakterilerinin sebep olduğu enfeksiyonun ölçümünün nasıl olduğunu merak edenler ASO (Antistreptolisin O) testi nedir diye sorabilir. Bu test, bu bakteriye karşı üretilen antikorların varlığını tespit etmek için kullanılan bir kan testidir. Yaygın şekilde kullanılır.

Kişiden kan örneği alınarak yapılır. Fakat Gas bakterileri vücuda girince ortalama 1 ila 3 hafta arasında doğru sonuçlar ortaya çıkar. Çünkü antikorlar erken dönemde oluşmaz. Antikorların üretilmesiyle birlikte doğru sonuç almak mümkün olur. Test yapıldığında da sonuçlar birkaç gün içinde alınabilir.

ASO Testine Ne Zaman İhtiyaç Duyulur?

Streptococcus pyogenes enfeksiyonunun tanısı ve takibi için ASO testi yaptırılır. Boğaz ağrısı, ateş, yutma güçlüğü, cilt kızarıklığı ve şişme, üşüme, terleme, kas ağrıları gibi semptomların görüldüğü kişilere test uygulanabilir. Hekiminiz Streptococcus pyogenes enfeksiyonu olduğundan şüpheleniliyorsa, bu testi yaptırabilir. Ayrıca Romatizmal ateş, boğaz enfeksiyonu sonrası gelişen bir otoimmün hastalıktır. Bu durum, kalp hastalığına yol açabilir. Anti-Streptolysin O seviyeleri, romatizmal ateşin tanısı ve takibi için de önemlidir.

Streptococcus pyogenes (Streptokok) enfeksiyonu ile karşıya karşıya kalan vücutta Anti-Streptolysin O anitkorları üretilir. Bu üretimin süresi 1 hafta ila 1 ay arasında değişir. 3-5 hafta içinde zirveyi bulur. Sonra azalır. O sebeple Anti-Streptolysin O değerinin ölçüm süresi 1-3 hafta diye belirlenir.

ASO testi (Anti-Streptolizin O testi), streptokok adı verilen bir bakteri türünün neden olduğu enfeksiyonların ardından bağışıklık sistemi tarafından üretilen Anti-Streptolizin O antikorlarını ölçmek için kullanılır. ASO testi, özellikle Grup A streptokok (GAS) enfeksiyonlarından kaynaklanan komplikasyonları teşhis etmeye yardımcı olur, örneğin romatizmal ateş ve glomerülonefrit gibi durumlar.

ASO testinin uygulanması şu şekildedir:

Kan örneği alımı: Test için bir sağlık profesyoneli, genellikle dirseğin iç kısmındaki bir toplardamardan kan örneği alır. Önce alım bölgesi temizlenir, ardından bir turnike (kan akışını yavaşlatmak için kullanılan elastik bant) kolunuza yerleştirilir. Daha sonra kan örneği almak için steril bir iğne kullanılır.

Laboratuvar analizi: Alınan kan örneği laboratuvara gönderilir ve analiz edilir. Laboratuvar teknisyenleri, özel kimyasallar kullanarak kanda bulunan ASO antikorlarını ölçer.

Sonuçların değerlendirilmesi: Sonuçlar, bir referans aralığına göre değerlendirilir. Normal ASO düzeyleri yaşa ve laboratuvara göre değişiklik gösterebilir. ASO düzeyinin yüksek olması, yakın zamanda bir streptokok enfeksiyonu geçirildiğini veya devam eden bir enfeksiyonun varlığını düşündürebilir.

Unutmayın, ASO testi sadece bir değerlendirme aracıdır ve sonuçlar diğer semptomlar, tıbbi geçmiş ve ek testlerle birlikte değerlendirilmelidir. Yüksek ASO düzeylerine sahip olmak, otomatik olarak romatizmal ateş veya başka bir komplikasyonun varlığını göstermez. Doktorunuz tüm bilgileri değerlendirecek ve uygun tanı ve tedavi yönergelerini belirleyecektir. 

ASO Yüksekliği Nelere Sebep Olur?

Streptokok enfeksiyonu ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceği için ASO yüksekliği nelere sebep olur diye sorabiliriz. Bu enfeksiyon tedavi edilmezse ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Vücutta enfeksiyonunun uzun süre varlığını devam ettirmesi, bu bakteriyle ilişkili ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir:

·        Ateş

·        Kalp hastalıkları

·        Böbrek hastalıkları

Otoimmün bir hastalık olan romatizmal ateş, kalp kapakçıklarının hasar görmesine neden olabilir. Bu enfeksiyon böbreklerin işlevini bozabilir. Böbrek iltihabına sebep olabilir. İdrar çıkışında sorun yaşanabilir.

Bu sebeple bu hastalıklara dair herhangi bir şüphe hissedildiğinde test yapılmalı ve sonuca göre tedavi başlanmalıdır. Test ile streptokok enfeksiyonu tespit edilmiş olur. Bu testle bu hastalıkların varlığı doğrulanmaz, ama testteki sonuca göre tedavi başlandığında bu hastalıkların oluşma riski kontrol altına alınmış olur.

ASO Normal Değeri Kaç Olmalıdır?

ASO normal değeri, enfeksiyonun yokluğunu veya daha önceki bir enfeksiyonu gösterir. ASO seviyeleri enfeksiyonun zirvesinden birkaç hafta sonra yükselebilir ve normal seviyelere dönmek için birkaç hafta hatta ay sürebilir.

Şayet test normal seviyede çıkıyorsa yine de vücutta bakterinin varlığından şüphe ediliyorsa ikinci bir test daha yapılabilir. Bu tarz durumlar için anti-DNase B gibi testler önerilebilir. Eğer ikinci test de negatifse başka bir bakterinin varlığından şüphelenebilir.

Bu enfeksiyonu alan veya enfekte olan bir kişide 1-3 hafta sonra ASO referans aralığı şöyle olur:

·        Çocuklarda 0-150 IU/mL arasında

·        Yetişkinlerde 0-200 IU/mL arasında.

Referans aralığı yaşa ve laboratuvarın kullandığı test yöntemine göre değişebilir. Hatta bu değerlerle ilgili yapılan bazı çalışmalar farklı etnik grupların ASO değerlerinin farklı olduğunu göstermektedir.

ASO Yüksekliğinde Hangi Belirtiler Gözlenir?

Testle beraber bazı bulgular ortaya çıkıyorsa ASO yüksekliğinde hangi belirtiler gözlenir diye sormak yerinde olur. Streptokok enfeksiyonu olan bazı kişilerde, boğaz ağrısı, ateş, lenf düğümlerinde şişme, baş ağrısı, kas ağrısı, yorgunluk, kusma, ishal ve glomerüleonefrit gibi semptomlar görülebilir. Özellikle romatizmal ateş ve belirtileri çok belirgindir:

·        Ateş

·        Eklemlerde şişlik, kızarıklık

·        Çabuk yorulma

·        Sydenham koresi

Glomerüleonefritin de belirtileri dikkat çekicidir:

·        Ödem

·        Ciltte döküntü

·        Kanlı idrar

·        İdrarın miktarındaki azlık

·        Hipertansiyon.

Bademcik Ameliyatının ASO Testi Üzerine Etkisi

Bademcik ameliyatının ASO testi üzerine etkisi olabilir. Çünkü bademcikler, Streptokok bakterisinin sıklıkla enfekte olduğu bir bölgedir. Bademcik enfeksiyonları, özellikle romatizmal ateş gibi daha ciddi enfeksiyonlara neden olabilen Streptokok enfeksiyonları ile ilişkilidir. Ameliyattan sonra, Anti-Streptolysin O seviyeleri genellikle 4-6 hafta içinde normale döner. Ancak, bazı durumlarda, bademcik ameliyatı sonrası bu seviye normalin üzerinde kalmaya devam edebilir. Böyle bir durumda doktor semptomları değerlendirir ve gerekli tedaviyi uygular.

Ayrıca bir araştırmada çocuklarda yapılan bademcik ameliyatı için Anti-Streptolysin O’nun geçerli bir gösterge olmadığı neticesine ulaşılmıştır. Böylesi durumlarda en doğru yaklaşım bir uzmanla görüşmektir.