Retikülosit boyama, kemik iliği hücrelerinin gelişim aşamalarını gösteren retikülositlerin mikroskopta incelenmesini sağlar.
Retikülositler, kırmızı kan hücrelerinin gelişimindeki aşamayı gösterir. Kemik iliği, retikülositleri dönüştürerek onları kırmızı kan hücresine çevirir. Kırmızı kan hücresi olan retikülositler, kana salınarak kanda görev almaya başlar.
Retikülosit boyama testi, kemik iliğinin kan üretim aşamalarını göstermesi açısından mühimdir. Doktor, hastanın kırmızı kan hücrelerini inceleyerek onların üretim durumunu anlar.
Retikülosit boyama testi genel olarak şu şekilde
gerçekleşir.
1.
1 cc kan üzerine 1 damla retikülosit boya
damlatılarak periferik yayma yapılır.
2.
Yaymanın düzgün, homojen olması gerekir.
3.
Hastanın hemogram sonucunun bilinmesi önemlidir.
4.
Yaymam tamamlanıp kurduktan sonra immersiyon
objektifiyle incelemeye alınır.
5.
Öncelikle alana düşen eritrosit sayısı bulunur.
6.
Son olarak ortalama retikülosit sayısı alınarak
incelemeye geçilir.
Retikülosit boyama testi hastanın durumu hakkında kesin sonuç vermeyebilir. Yaş, cinsiyet, genetik faktörler sonucu etkiler; ayrıca hastanın kullandığı ilaçlar retikülosit oranlarını şekillendirebilir.
Hastanın
son zamanlarda kullandığı ilaçlar incelemeye alınırsa fayda sağlanır.
Retikülosit boyama testinin yanında yapılacak diğer kan testleri kesin sonuç
için mühimdir.
Anemilerde Retikülosit Sayımının Önemi
Anemilerde retikolist
sayımının önemi ile ilgili bilgiler verelim. Anemide kırmızı kan hücre
sayısı veya hemoglobin miktarı azalış gösterir. Retikülositler, kırmızı kan
hücrelerinin olgunlaşmamış halidir ve kemik iliğinde üretilir. Retikülosit
sayımı, kemik iliğinin mevcut fonksiyonunu ortaya koyar. Anemide retikülosit
sayımı kan hücrelerinin davranışlarını anlamak için son derece önemlidir.
·
Retikülositler, kemik iliğince üretilir. Kan
hücrelerinin genç formudur ve kemik iliğinin çalışma fonksiyonunu gösterir.
·
Retikülosit sayımı, kemik iliğinin kırmızı kan
hücresi üretimine nasıl tepki verdiğini gösterebilir. Bu da kemik iliğindeki
kan hücresi üretim değişikliklerini ifade eder.
·
Retikülosit sayımı, aneminin nedenini belirlemek
için kullanılabileceği gibi şiddetini anlamak için de kullanılabilir.
·
Retikülosit sayımı, anemi tedavisini nasıl
karşılık bulduğunu incelemek adına yapılabilir.
Retikülosit sayısı, anemiyi belirlemede yardımcı olurken
aynı zamanda anemiden doğacak muhtemel sorunları öngörmek adına da faydalıdır.
Anemi dolayısıyla kan hücreleri tarafından yetersiz miktarda oksijen taşınır ve
buna bağlı olarak hipoksi oluşur. Retikülosit sayımı, hipoksi oluşumunun
öngörüsünde bulunabilir. Aynı zamanda sayım testiyle aneminin tam olarak neyden
kaynaklandığı da bulunabilir. Demir eksikliği, vitamin yetersizliği, kronik
sorunlar; anemiye sebebiyet verir. Sayım sayesinde sorunun nereden
kaynaklandığı belirlenerek tedaviye başlanır.
Retikülosit Sayısı Nasıl Belirtilmelidir?
Retilülosit sayısı,
çoğu zaman tam kan sayımı testinde hesaplanır. Çıkan sayı, hastanın mevcut
özelliklerine göre değişiklik gösterebilir: yaş, cinsiyet, kullanılan ilaçlar
vb. Burada önemli olan nokta çıkan sonucu direkt kırmızı kan hücre sayısı
olarak bildirmektir; zira retikülositler zamanla kırmızı kan hücresine
dönüşebilir fakat direkt olarak kırmızı kan hücre oranı üzerinden ifade
edilemezler. Hastanın retikülosit sayısı, kırmızı kan hücre sayısına oranla
değerlendirilmelidir. Bazı hastalarda %1 retikülosit oranı normalken
bazılarında normal olmayabilir. Bundan dolayı her hastanın durumu kendine
özeldir ve ona özel yaklaşılması gerekir.
Düzeltilmiş Retikülosit Yüzdesi Neyi İfade Eder?
Düzeltilmiş
retikülosit yüzdesi ya da diğer adıyla DRY, kanda bulunan retikülositlerin
oranını belirtir. DRY, retikülositlerin yüzde olarak hesaplanmasını sağlar;
kıstas olarak retikülositlerin yaşını ve kırmızı kan hücresi boyutunu kullanır.
Retikülosit, normal şartlarda kırmızı kan hücresi olmadan
önce kemik iliğinde iki gün bekleyip ardından kana karışır. Ne var ki bazı
durumlarda normalden daha hızlı ya da yavaş biçimde kan dolaşımına dahil olabilir.
Tam olarak bu yüzden DRY ile kırmızı kan hücrelerinin yaşı incelenir.
Yaşlarının doğru olup olmadığı hesaplanır.
Mutlak Retikülosit Sayısı Neyi İfade Eder?
Mutlak retikülosit sayısı, kanda bulunan retikülositlerin
sayısını ölçer. Retikülosit yüzdesi, kırmızı kan hücre sayısı mutlak
retikülositlerin sayısını belirtir. Formülü şu şekildedir:
·
Mutlak
Retikülosit Sayısı= Toplam Kırmızı Kan Hücre Sayısı X Retikülosit Yüzdesi
Mutlak retikülosit sayısı, kırmızı kan hücrelerinin
üretimini ya da kaybını gösterebilir. Anemi tanısında veya tedavisinde
kullanılan testlerin başına gelir.
Retikülosit Yapım İndeksi Neyi İfade Eder?
Retikülosit yapım indeksi, kırmızı kan hücrelerindeki
etkinliği ölçer. Formülü şu şekildedir:
·
Retikülosit
Yapım İndeks= Retikolosit Sayısı X (Hasta Hematokriti / Normal Hematokrit) /
Eritrosit Yaşının Ortalaması
Formüldeki normal hematokrit, retikülositlerin yaşım döngüsü
sırasında eritrositlerdeki hematokrit seviyesini ifade eder.