Kan Tahlilinde AST Nedir? Neden Yapılıyor?

AST bir tür biyokimyasal testtir. Aspartat Aminotransferaz Testi kelimelerinin kısaltması olup karaciğerdeki hepatoselüler hasarın tespitini yapmak ve takibini gerçekleştirmek için serumda AST seviyesini ölçmek için yapılır. AST enzimi karaciğer haricinde ayrıca işlet kası kalp kası gibi kaslarla birlikte eritrositlerde de sentezlenmektedir.

Karaciğerin Görevleri Neler?

Karaciğerin görevleri nelerdir sorusu AST ile birlikte bahsedilmesi gereken meselelerden birisidir. Karaciğer, insan vücudundaki en hayati organlardan birisidir. Aynı zamanda en büyük organdır. Karaciğerin başlıca görevlerini şöyle sıralayabiliriz.

Protein, karbonhidrat, lipit metabolizmasını düzenlemek.
Pıhtılaşma faktörleri gibi enzim ve proteinlerin sentezini yapmak.
Enerji depolamak.
Kimyasal maddelerin ve ilaçların filtrelenmesi sağlamak.
Safra asitlerinin üretimini sağlamak.
Amino asit üretmek.
Vücut için fazla gelen şekeri depolamak.
Hataların ve proteinin taşınması işlemi için gerekli duyulan lipoprotein üretimini yapmak.
Kupffer hücreleri fagositoz ve antikor oluşumuna yardımcı olmak.

Karaciğer, insan vücudunun savunma sisteminde de görev alır. Karaciğerin hasarlanması ya da çeşitli işlevleri yerine getirememesi halinde son derece ciddi rahatsızlıklar meydana gelir.

AST Testinin Yapılış Amacı

AST testinin yapılış amacı karaciğerdeki hücreler hasarların ölçülmesidir. Karaciğerde yer alan hepatoselüler bir hasar bulunduğunda yıkılan hücrelerin içinde AST ve ALT enzimleri dolaşma dahil olur.

Karaciğer sağlığının değerlendirilmesi ve takibi, varsa bir hasarın tespiti veya hasarın şiddetinin ölçülmesi amacıyla kanda dolaşıma sızan AST enziminin seviyesi ölçülür. Fakat karaciğer hastalıklarında klinik ve laboratuvar bulguları çeşitli nedenlerden dolayı her zaman aynı olmayabilir. Hastalığın şiddeti, prognozu hakkında tek başına hiçbir testle fikir sahibi olunamaz. Bu nedenle klinik durumunuzu hekiminiz ilgili biyolojik tanı belirtilerini göz önünde bulundurarak değerlendirir.

AST Ölçümü Ne İçin İstenir?

AST ölçümü niçin istenir? AST ölçümü çeşitli nedenlerle istenebilir. Hastanın doktoru karaciğer kaynaklı bir hastalıktan ya da karaciğerin işlevini yerine getirmediğinden şüphelenir ise AST seviyesini görmek için test talep edebilir.

Yine düzenli sağlık kontrollerinde de karaciğerde herhangi bir hasar bulunup bulunmadığını tespit etmek için bu testte başvurulabilir.

İlaç tedavilerinde de AST oranları takip edilmelidir. Eğer oranlarda artış olursa o ilaçların karaciğeri zarar olabileceği düşünülebilir. Bu da başka ilaçlara yönelmeyi gerektirebilir.

Test İçin Gerekli Numune Nedir?

Test için gerekli numune nedir sorusuna karşılık, ast testinin yapılabilmesi için hastadan küçük bir kan örneği alınmalıdır.

Testten Önce Herhangi Bir Hazırlık Gerekli Midir?

Test yapılmadan önce herhangi bir hazırlık gerekli midir? AST için numune alınmadan önce 24 saat süreyle alkol kullanılmamalıdır.

AST Seviyesi Neden Yükselir?

AST seviyesi neden yükselir? Aspartat Aminotransferaz yani ast enzimi karaciğer tarafından üretilir. Karaciğer dışındaysa iskelet kası, kalp kası, eritrositler, beyin, böbrek, akciğer, pankreas gibi bazı organ dokularında yer alabilir.

Ciğerde hücresel bir hasar oluşursa AST enzimleri dolaşıma sızabilir. AST enzimlerin kanda yükselmesine pek çok neden yol açabilir. Ayrıca kandaki AST yükselmesine sadece karaciğerdeki problemler yol açmaz. Vücudun başka kısımlarını etkileyen hastalıklar da AST seviyesini yükseltebilir.

AST'nin yükselme sebepleri başlıca şunlardır:

Kronik ve akut hepatitler.
Karaciğerde ani gelişen kan dolaşım bozukluğu.
Karaciğer yağlanması.
Enfeksiyon hastalıkları.
Safra yolu problemleri.
Metabolik hastalıklar, toksik sebepler.
Sistemik hastalıklar.
Kalp krizi.
Karaciğer tümörü, malign hastalıklar.

AST Yükselmesi Ne Demek?

AST yükselmesi ne demek? Öncelikle AST sonuçlarının değerlendirilmesi için bir bilgi birikimi ve deneyime gereksinim vardır. Karaciğer hastalıklarının tanısını koyabilmek için AST testi genellikle ALT testiyle birlikte talep edilir.

AST, ALT, GGT, total protein, alkalen fosfataz, bilirubin gibi karaciğer fonksiyonlarıyla bağlantılı testlerin sonucu karşılaştırılır ve bu sayede hastalığın türü, şiddeti tespit edilir. Ayrıca AST seviyesinin normal olması karaciğer hastalığı olmadığı manasına da gelmemektedir.

AST Yüksekse Ne Olur?

AST yüksekse ne olur sorusuna karşılık, test sonucu yüksekse bu bir virüs enfeksiyonunun işaretidir. Bu virüs de genellikle hepatit olarak gözlemlenmektedir. Hepatit, siroz, safra kanallarıyla ilgili sıkıntılar, karaciğer kanseri gibi durumlarda AST oranı artabilmektedir.

Hangi Durumlarda Teste İhtiyaç Vardır?

Hangi durumlarda teste ihtiyaç vardır? AST başlıca karında ağrı, bulantı, şişlik, kusma, halsizlik, iştahsızlık, sarılık, kaşıntı, idrarın çok koyu renkte, dışkının açık renkte olması durumlarında talep edilmektedir. Karaciğer hastalığının tedavisi sürecinin takibinde de bu test istenebilmektedir.