İdrar Kültürü Testi Nedir? Nasıl Yapılır?

İçindekiler

İdrar kültürü testi, genellikle idrar yolu enfeksiyonlarının (İYE) tanısını koymak , enfeksiyona sebep olan bakteri türünü yada mayayı tespit etmek amacıyla yapılan bir laboratuvar testidir.

İdrar Kültürü Testi hakkında bilgi almak için bizi arayın 0216 606 45 05 .

Randevu, soru veya fiyat öğrenmek için için lütfen buradan bize yazın.

İdrar yolu enfeksiyonlarının hemen hepsi ilerlemeden teşhis edilir ve tedaviye başlanırsa kolay bir şekilde tedavi edilir. Ama eğer tedavi edilmezse, tedavi geciktirilirse üreterlerden başlayarak böbreklere kadar yayılabilir.

İdrar Kültürü Testi Ne Zaman İstenir?

√ Hasta sık idrara çıkma, idrar sırasında yanma ve ağrı hissi, kötü kokulu idrar yapma, alt karın bölgesinde ağrı, koyu renkli veya bulanık idrar, ateş-yorgunluk gibi şikayetlerle doktora başvurduğunda idrar yollarında olabilecek enfeksiyonu teşhis etmek amacıyla doktor İdrar kültür testi isteyebilir.

√ İdrardaki bakteri türünü ve maya hücrelerini tespit etmek amacıyla istenir.

√ İlaç tedavisine yanıt vermeyen idrar yolu enfeksiyonlarında yeni tedavi yöntemini ve uygun antibiyotiği belirlemek amacıyla idrar kültürü istenebilir.

√ Gebelik döneminde, fetüs gelişimini ve sağlığını takip etmek amaçlı bazen de tarama amaçlı idrar kültürü istenebilir.

İdrar yolu enfeksiyonları 2 kısımda incelenir:

Alt idrar yolu enfeksiyonu ; Üreterden yani idrar torbasından çıkan idrarın dışarı atılana kadar yolculuk ettiği tüpü ve mesaneyi (idrar torbasını) içeren kısımda görülür.

Üst idrar yolu enfeksiyonu ; Böbrekleri ve böbreklerden süzülen idrarın mesaneye ulaşmak için yolculuk yaptığı üretra denilen kısmı kapsayabilen enfeksiyonlardır.

İdrar kültürü, genellikle alt idrar yolu enfeksiyonu (İYE) tanısı konmak için yapılır. İdrar yolu enfeksiyonlarının çoğu ilerlemeden kolay bir şekilde tedavi edilir. Ama eğer tedavi edilmezse, tedavi geciktirilirse üreterlerden başlayarak böbreklere kadar yayılabilir.

Tedavi edilmeyen İdrar yolu enfeksiyonları böbrek enfeksiyonuna, kalıcı böbrek rahatsızlığına, böbreklerin fonksiyon kaybetmesine yol açabilirler. Bazı durumlarda ise bu enfeksiyonlar kana karışarak hayatı tehdit edebilecek bir enfeksiyon haline dönüşebilirler.

İdrar Kültürü İçin Numune Nasıl Toplanır?

İdrar Kültürü için örnek alınmadan önce ilk olarak ellerin temizliği sağlanır. Sonrasında ise periüretral temizlik tavsiye edilir.

Kadınlarda İdrar Kültürü İçin Nasıl Numune Verilir?

Labialar el ile ayrılarak, bölge sabunlu iki bez yardımı ile önden arkaya doğru temizlenir yada sabunla 2 kez aynı şekilde yıkanarak temizlenebilir. Aynı şekilde tüm bölge iki kez durulanır. Bölge iyice kuruduktan sonra numune alımına başlanır.

Temizlik işlemini tamamlayan hastadan idrarının ilk kısmını tuvalete atmasını, orta kısımdaki temiz idrarı ise yeterli miktarda steril kaba almasını ve idrarın son kısmını tekrar dışarı atmasını isteriz. İdrar kültürü örneğinin içine alınacağı kap tek kullanımlık steril bir kap olup laboratuvarımız tarafından size verilecektir. İdrar bekletilmeden labortuvara teslim edilir.

Erkeklerde İdrar Kültürü İçin Numune Nasıl Verilir?

Sünnetsiz erkeklerde, sünnet derisi geriye itilir ve glans penis sabunlu iki bez yardımı ile temizlenir yada sabunla yıkanır. Ardından iki kez yıkanarak bölge silinir ve durulanır.

Sünnetli erkeklerde, böyle bir temizliğe gerek yoktur. Penisin uç kısmı temizlenip ardından idrarın ilk kısmı tuvalete atılır. Orta kısmı yine laboratuvar tarafından verilen steril kaba alınarak, idrarın son kısmı tuvalete atılır. Numune vakit kaybetmeden laboratuvara teslim edilir.

Suprapubik Aspirasyon İle İdrar Kültür Numunesi Nasıl Alınır?

Suprapubik Aspirasyon bazı özel durumlarda kontaminasyonu engellemek amacıyla özellikle yeni doğan ya da 2 yaşından küçük çocuklarda idrar kültürü için numune alma yöntemlerinden biridir.

Hekim tarafından idrar örneği almak için pubik kemiğinin hemen üst bölgesinden mesaneye iğne yardımıyla girerek idrar örneğinin alınması işlemidir.

Travma ve komplikasyonlara açık bir yöntem olduğu için hekimin karar vermesi gereken numune alımından sonra da hastanın takip edilmesi gereken bir yöntemdir.

Kateter İle İdrar Kültürü Örneği Nasıl Alınır?

İşlem için kullanılacak sonda ile idrar yoluna girilir, kateter hortumu bir klemp yardımı ile sıkıştırılır. Kateter hortumun yüzeyi antiseptik solüsyon ile silinerek, steril hale getirilir. Steril enjektör ile kateter hortuma girilerek örnek alınır. Kültür yapılacaksa hiçbir durumda sondalı hastanın idrar torbasından direk örnek alınmaz.

Bebeklerde Ve Çocuklarda Torbadan İdrar Kültürü Örneği Nasıl Alınır?

Bebeklerde ve küçük çocuklarda idrar steril torbalarda toplanır. Genital organ ve çevresi sabunlu bez ile önce hassas bir şekilde silinir, sonra durulanır. Steril idrar torbası çocuğa bağlanarak örnek alınır. Torbaya dışkı bulaşması durumunda tekrardan steril torba alınarak işlem yenilenir.

Kontaminasyon ihtimali yüksek bir yöntem olmasına rağmen pratikte kullanımının kolaylığından dolayı tercih edilir.

İdrar Kültürü Testi Nasıl Yapılır?

İdrar kültürü, idrar yolu enfeksiyonunu teşhis etmek için enfeksiyona neden olan idrarınızdaki mikroorganizmaların ve bakterilerin laboratuvar ortamında yapay bir besiyerine ekilmesi ve bu mikroorganizmaların kolonilerinin oluşturulması ve tanınması yoluyla yapılmaktadır.

Besiyerine ekimi yapılan idrar örneği insan vücut ısında 1 gece etüv dediğimi cihazda bekletilir. Ertesi gün besiyerinin üzerinde herhangi bir bakteri kolonisi görülüp görülmediğine bakılır.

Eğer üreme olmuşsa yani koloni oluşmuşsa ve yeterli miktardaysa (10.000 den fazla) üreyen bakterinin hangi antibiyotiğe cevap vereceğini öğrenmek için antibiogram testi yapılır.

Antibiogram testi için başka bir besiyerine aktarılan bakteri örneğinin üzerine antibiotik diskleri yerleştirilir. 1 gece beklendikten sonra disklerin etrafında oluşan dairesel alanların çaplarını ölçen uzman hangi üreyen bakterinin hngi antibiotiklere duyarlı hangi antibiotiklere dirençli olduğunu rapor eder.

İdrar Kültürü Test Sonuçlarının Anlamı Nedir?

İdrar Kültüründe Üreme olmadı Ne Demektir?

Bakterilerin büyümesini destekleyen maddeye besiyeri denir. Üretilecek idrar numunesi besiyerine eklenir. Bakteri büyümez veya üremezse( 10.000 KFU/ml’den az) kültür testi negatif çıkar. Bu durumda idrar kültürüne üreme olmadı şeklinde rapor edilir. Bu raporla karşılaştığımızda enfeksiyon olmadığını anlarız.

İdrar Kültüründe Üreme oldu Ne Demektir?

Bakterilerin büyümesini destekleyen maddeye (besiyeri), idrar numunesi eklenir. Bakterilerin büyümesi, üremesi durumu (yani 10.000’den büyük koloni bulunması) kültürün pozitif olmasını gösterir. Bu durumda idrar kültüründe üreme oldu şeklinde rapor edilir.

Kültür Tahlilini Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Kültür tahlili sonuçları tanısı konulmak istenen hastalık için önemli olduğundan, numunenin sterilliğini bozacak herhangi bir yanlış, kullanılan ilaçlar gibi faktörler test sonuçlarını olduğundan farklı gösterebilir. Bu yanlışlıklar laboratuvar görevlileri tarafından en aza indirilmelidir.

Antibiyotik kullanımı

Tahlil yapılacak olan hasta herhangi bir antibiyotik kullanıyorsa, idrar kültürü testi için numune alınmadan 4 gün öncesinden antibiyotik kullanımına ara vermelidir. Bu koşullar sağlandıktan sonra tahlil yapılır ve sonuçlar hatasız kontrol edilebilir.

Örnek alımı

Kültürün yanlış sonuçlanmasına neden olan bir diğer etken de idrar örneğinin yanlış şekilde alınmasıdır. Kültür örneği steril bir şekilde alınmalı ve en kısa sürede laboratuvara teslim edilmelidir. Kabın steril olmaması veya genital bölgenin doğru şekilde temizlenmemiş olması yanlış sonuçlara neden olabilir. Kültür örneği kaba konduktan sonra uzun bir süre bekletilirse idrarın içeriğinin saflığını bozacağından yanlış sonuçlara neden olabilir.

Testin yapılacağı hastanın ve hastalığın evrelerinin tanınması

test yapılacak kişinin fiziksel özellikleri, yaşı, cinsiyeti gibi bilgiler test öncesinde eksiksiz alınmalı ve herhangi bir kronik hastalığı varsa doktoruna bilgi verilmelidir.

İncelenecek enfeksiyonun evresi de belirlenmelidir. Bulunan evreye göre test değeri değişkenlik gösterebilir. Bu sebeple evrenin belirlenmesi ile doktorun sonuçları incelemesi daha kolay olacaktır.

Sıkça Sorulan Sorular

İdrar kültürlerinde üreme olması durumunda her zaman tedavi gerekir mi?

Yaşlılarda, diyabetik kişilerde ve huzur evinde bulunan kişilerde idrar kültür sonuçlarında üreme oldu raporuna sık rastlanılmaktadır. Bazı kriterler sağlanmadığı sürece bu kişilere antibiyotik tedavisi uygulamak doğru değildir. Bu kişilerde antibiyotik tedavisinden sonra tekrar üreme durumu görülebilir. Bu yüzden idrar kültüründe üreme olması durumunda her zaman tedavi gerekmez. Tamemen hekiminizin karar vereceği bir tedavi yöntemidir.

İdrar kültürü nasıl kontamine olur?

Kültür örneği alınmadan önce genital organ ve çevresi temizlenmelidir. Eğer temizlenme olmazsa idrar kültürümüzde daha çok tipte bakteri üremiş olur. Bu durumda kültür örneğimiz kontamine olmuş demektir ve test iptal edilir. Çünkü test, idrar yolu enfeksiyonları ile dışarıdan bulaşan bakterileri ayırt edemez.

Kontamine sorununa maruz kalmamak için orta akım da ve temiz idrar toplama şartlarına uyularak bu durum ortadan kaldırılabilir.

Ayrıca kullanılan kabın steril olması da çok önemlidir.

Numunenin besiyerine ekilmesi sırasında da testi yapan laboratuvarın kontaminasyonun oluşmasını engelleyecek koşullara son derece dikkat etmesi gerekmektedir..

İdrar yolu enfeksiyonunda korunmak mümkün müdür?

Yaşam atrzımıza dikkat ettiğimizde bazı enfeksiyon risklerininde önüne geçmiş oluruz;

Günlük en az 1,5-2,5 litre arası sıvı tüketilmeli
Her gün temiz iç çamaşırı giyilmeli
Cinsel ilişki öncesinde ve sonrasında idrara çıkılmalı
Dar kıyafetler tercih edilmemeli
İdrar vücutta 4-6 saatten fazla bekletilmemeli
Havuz ve deniz aktiviteleri sonrası idrar yapılmalı
Anal bölgenin temizliği önden arkaya doğru yapılmalı

İdrar yolu enfeksiyonuna neden olan bakteriler nelerdir?

Çeşitli bakteriler idrar yolu enfeksiyonuna neden olabilmektedir. Çoğu mide-bağırsak yolunda ve dışkıda bulunan ve en sık görülen Escherichia coli bakterisine bağlıdır.

İdrar yolu enfeksiyonuna neden olan diğer bakteriler ise şunlardır; proteus, klebsiella, enterekoklar, stafilokoklar.

Bazen ise candida albicans (bir mantar türü) gibi bir etken idrar yolu enfeksiyonuna neden olabilir.

Erkeklerde idrar yolu enfeksiyonu durumunda ne yapılmalıdır?

Erkeklerde idrar yolu enfeksiyonu pek beklenen bir durum değildir. Bu durumla karşılaşıldığında mutlaka prostat, idrar yollarında taş gibi altta yatan bir hastalık var mı, bu incelenmelidir. Gerekli incelemeler yapılmadan erkeklerde antibiyotik tedavisi uygun değildir.

Gebelikte görülen idrar yolu enfeksiyonunda ne yapılmalıdır?

Gebelik döneminde 5.-7. aylarda , idrar akımının bozulmasıyla kısmen idrar yolu tıkanıklığı oluşur.

Hormonların etkisiyle idrar yolu hareketlerinin yavaşlaması, bağırsaktan gelen bakteriler, yetersiz ve yanlış yapılan taharetlenme, cinsel ilişki ve uterusun yaptığı basınç nedenleriyle hamilelikte enfeksiyonlar oluşabilir.

Gebelikte görülen bu enfeksiyon tedavi edilmezse böbrek enfeksiyonuna yol açabilir. Bunun sonucunda ise erken doğum ve düşük doğum ağırlığı gibi durumlarla karşılaşılır. İdrar yolu enfeksiyonun tedavi edilmesi durumunda bebeğe hiçbir zararı olmayacaktır.

Bu makale tıbbi tavsiye olarak yorumlanmamalıdır. Sağlıklı yaşam rutininizde herhangi bir değişiklik yapmadan önce lütfen doktorunuzla görüşün.