Gece İşte Çalışabilir Raporu

Gece işte çalışabilir raporu nedir ve nasıl alınır sorusu gece vardiya sistemi olan işyerlerinde ilk kez işe gireceklerin, gündüz değil de gece çalışmak isteyenlerin cevabını merak ettiği sorulardan birisidir. Normal şartlarda eğer istisnai şartları taşımıyorsanız ve gece çalışmayacağınıza dair herhangi bir raporunuz yoksa vardiya sistemine sahip işyerlerinde geceleri de çalışmak zorunda kalırsınız. İşveren gece çalışamayacağınıza dair bir raporunuz bulunmuyorsa sizi gece çalıştırabilir. Bu konuda herhangi bir yasal hak iddia edemezsiniz. Fakat bazı durumlar bunun dışındadır. Yasal olarak şu durumlarda gece çalıştırılamazsınız:

·        Sanayi alanında bir firmada çalışıyorsanız ve daha 18 yaşını bitirmediyseniz,

·        Kadın işçi iseniz ve hamileliğinizin 24. haftasını geçtiyseniz,

·        Engelli raporunuz varsa,

·        Yeni doğum yaptınızsa ve doğumdan itibaren 1 yıl geçmediyse. Bu durum SSK kapsamındaki sigortalılar için geçerli olup yeni doğum yapmış kişiler çocukları bir yaşını geçene kadar gece vardiyasında çalıştırılamazlar. Amirler bu konuda kişinin talebine göre inisiyatif alsalar da yasal olarak doğumdan bir yıl geçmediği taktirde gece işte çalışamazsınız.

Yukarda belirttiğimiz şartları sağladığınız taktirde işverenler yasal olarak sizi gece vardiyasında çalıştıramazlar. Buna rağmen çalıştırmak isterlerse geçerli bir nedeniniz olduğundan iş sözleşmesi fesih hakkımız olabilir. Bu durumlarda gece çalışamaz raporu alabilirsiniz. Gece vardiyalarında çalışmama hakkınızı kullanabilir, sadece gündüzleri çalışabilirsiniz.

Gece şartları pek çok işte daha ağır olabilmektedir. Ayrıca sosyal yaşam açısından da gece çalışmak çoğu kişi için uygun olmayabilmektedir. Bu nedenle gece vardiyasında çalışmayı talep etmeyebilmektedirler. Fakat gece işte çalışamaz raporunuz olmadığı taktirde işveren sizi gece mesaisine yazabilmektedir. Ancak yukardaki durumlardan birisine sahipseniz yasal hakkınız olur ve gece çalışmayabilirsiniz.

Gece Çalışabilir Raporu Nedir?

Gece çalışabilir raporu nedir? Gece çalışabilir raporu için mevzuatta gece çalışılabilecek saat aralığı belirtilmiştir. Buna göre gece çalışma süresi belli bir aralıkta olmaktadır. Gece çalışma süresi ya da gece vardiyası olarak ifade edilen saat dilimi en geç akşam 8’de başlar. En erken de sabah 6’da biter. Dolayısıyla toplamda en fazla 11 saatlik bir süreyi gece çalışma vardiyası olarak değerlendirmek mümkündür.

Standart çalışma saatlerinin yarısından fazlasında gece çalışma süresinden bahsedilebilir. Bu da saat 20.00 ile 06.00 arasında denk gelmektedir. Bu zamanlarda gece vardiyasından bahsedilebilir. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile 4857 sayılı İş Kanunu ile birlikte birtakım yönetmelikler gece çalışmasıyla alakalı çeşitli düzenlemeler içermektedir. Kanun ve yönetmelikler gece çalıştırılması planlanan kişiler açısından işverene çeşitli yükümlülükler getirmekte, sorumluluklar yüklemektedir.

İşverenin yükümlülükleri açısından işveren, gece vardiyasında görevlendireceği kişilerden gece çalışmaya uygun olup olmadıklarını bir sağlık raporuyla belgelemelerini istemek zorundadır. İşveren çalışanlarından gece çalışabilir raporu alamayacak olanları gece mesaisinde kullanamaz. Rapor ile kişi gece çalışmaya uygun olduğunu ya da uygun olmadığını belgelemiş olur.

İlgili kanun maddeleri, tüzük ve yönetmeliklere göre gece çalışması uygunluk düzenlemeleri yapılmıştır. Buna göre gece çalışması planlanan kişilerin gece çalışabilir raporunda gereken şartlara sahip olması ve uyum sağlayan kişiler olması zorunludur.

Kimi işlerde gereklilikler farklı olabilmektedir. İşin niteliğine göre ve yurdumuzun bazı bölgelerinin şartlarından dolayı çalışma hayatına ilişkin farklılıklar da bulunabilmektedir. Bu durumlarda çalışma hayatına ilişkin gece başlangıcı geriye çekilebilmektedir.

Benzer biçimde yaz ve kış aylarında ayarlama yapılabilmektedir. Gün döneminin başlama ve bitiş saatlerinin belirlenmesi şartıyla da çalışana belli zamanlar için daha fazla çalışma ücreti ödenmesi gerekebilmektedir. Hatta gece çalışmalarında ekonomik olarak bir zorunluluk olmayan işyerlerinde çalışanların gece çalışmasını yasaklamak üzerine düzenlemeler de yapılabilmektedir. Genel olarak gece çalışma süresinin yedi buçuk saati geçmemesi gerektiği de kabul edilmektedir.

Gece Çalışabilir Raporu Kimler Alabilir?

Gece çalışabilir raporu kimler alabilir sorusu hem işverenlerce hem de çalışanlarca merak edilmektedir. Öncelikle işveren gece vardiyasında çalışacak personellere dair sağlık raporlarına işe başlama sürecinden önce sahip olmalıdır. Gece çalışabileceğine dair gerekli belge Aile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş OSGB’lerden alınabilir. Yetkili kurumlardan alınacak sağlık raporuyla durum belgelendirilmiş olur.

Eğer gece çalışabilir raporu alamayacak derece bir sağlık engeliniz varsa ve işvereniniz gece çalışmanızı talep ediyorsa bu engelinizi gece çalışamayacağınıza dair rapor ile belgelendirmeniz gerekir. Kurumsal işletmeler genellikle gece çalışamayacağınıza dair rapor için şart koşmaktadırlar. En az üç farklı doktordan imzalı olmasını talep etmektedirler.

Gece çalışamaz raporunun aile hekiminden alınacak bir raporla ya da tek bir doktorun vereceği belgeyle geçerli olması mümkün değildir. Bu nedenle en az üç doktorun imzası olan, heyet raporu alınmalıdır. Böylece gece çalışmayacağınıza dair bir belgeyi kurumunuza sunabilirsiniz.

İşyeri doktorları kişinin gece çalışmayacağına dair raporu vermeden önce periyodik sağlık taraması yapmayı tercih ederler. İşin faaliyet alanına göre gece vardiyasında çalıştırılması planlanan kişilerden diğerlerinden ek tetkikler talep edebilirler. Tetkiklerin sonuçlarına göre İşe Giriş Formuna Gece Çalışabilir notu düşülebilir. Bu rapor işverene verilmek üzere kişilere verilir ve işverene ulaştırılır.

İlgili rapor gece çalıştırılmayacak kişiler için de benzer şekilde not düşülerek hazırlanabilir. Çünkü gece çalışabilir olunduğuna dair özel olarak hazırlanmış ve bunun için kullanılan bir form bulunmamaktadır. Doktor kişi için gece çalışabilir ya da gece çalışamaz şeklinde ibare ekleyebilir.

Gece Çalışabilir Raporu Nasıl Alınır?

Gece çalışabilir raporu nasıl alınır? Kişinin gece çalışmasına herhangi bir engel olmadığına dair raporun verilebilmesi için bazı tahliller yapılmalıdır. Sağlık raporu almak istediğinizde verilecek olan periyodik muayene formuna gece çalışmasına engel yoktur ifadesi eklenebilir. Periyodik muayenede zaten çeşitli tahliller isteneceğinden gece vardiyası için ek tahliller de istenerek aynı forma gece çalışmasına engel olmadığı bilgisi eklenebilir. Çalışanın işe giriş muayene formunun diğer kısmında zaten çalışanla alakalı diğer bilgiler, detaylar yer alacaktır.

En çok merak edilenlerden birisi gece çalışabilir raporu nereden alınır olmaktadır. Bu noktada ilk olarak aile hekiminden ya da özel hastanelerden gece vardiyasında çalışabilmek için bir raporun alınamayacağını belirtmek gerekir. Aile Çalışma ve Sosyal Güvenlik kurumu tarafından yetkilendirilmiş olan OSGB firmalarında hekimler detaylı inceleme yapmaktadırlar. İstenen neticeler incelenmekte ve sağlık raporları düzenlenmektedir.

Çok tehlikeli ve tehlikeli sınıfta çalıştırılması hedeflenen işçiler için sağlık raporuna ihtiyaç vardır. Son yapılan tahlillere dayanılarak bu kişiler için bir sağlık raporu düzenlenmeli ve kurumda bulunmalıdır.

İşletmelerde gece vardiyasında çalıştırılacak kişilerden mutlaka gece çalışabilir raporu alınmalıdır. Böyle bir rapor alınmadan kişilerin gece vardiyasında çalıştırılmaya başlanması yaptırıma tabidir. Para cezası ile cezalandırma yapılmaktadır. Fakat yetkili OSGB firmalarınca gece çalışabilir raporu alındığı taktirde yaptırımın önüne geçilmiş olunmaktadır. Bu noktada OSGB firmasının Aile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yetki belgesinin bulunduğundan emin olunmalıdır.

Gece çalışabilir raporu için aynı zamanda rapor sahibinin belirtilen sağlık taramalarından geçirilmesi şarttır. Çünkü sağlık her şeyin önündedir ve kişinin çalışma şartlarına ve koşullarına uygun olması gerekir. Aksi taktirde işyerinde can ve mal güvenliği riske edilmiş olur.

Yapılan sağlık taramaları sonuçlarına göre işyeri hekimi tarafından sağlık raporu düzenlenecektir. Bu taramalarda sonuçları iyi çıkan kişiler aynı zamanda gece çalışabilir raporu alabilecek, gece çalışmasında herhangi bir engel olmadığı manasına gelen kişilerdir. Gece çalışmasına engeli olan, ciddi sağlık sorunları bulunan, engelli olan kişilerin gece çalışabilir raporu alması mümkün olmayacaktır. Ayrıca gece çalıştırılması bazı kişilerde bakanlıkça ciddi sorun oluşturabilecek, bu kişilerin gece vardiyasında çalıştırılması da işletme açısından yaptırım riski doğuracaktır.

Satem Mobil Sağlık olarak Aile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş olarak çalışmalarımıza devam ediyoruz. Tamamı alanında deneyim sahibi, bilgi birikimi yüksek ekibimizle gece çalışabilir raporu konusunda da yardımcı oluyoruz.