İçindekiler
CRP Testi Nedir?
C-reaktif protein olarak da bilinen CRP, vücudumuzda meydana gelen enfeksiyonlara karşı oluşan biyokimyasal bir parametredir.
CRP Testi Testi hakkında bilgi almak için bizi arayın 0216 606 45 05 .
Randevu, soru veya fiyat öğrenmek için için lütfen buradan bize yazın.
Karaciğer tarafından üretilen CRP’nin kandaki yüksekliği, vücutta meydana gelen enfeksiyonların ya da pek çok farkı hastalığın habercisi olabilir.
CRP testi pek çok sağlık sorununun habercisi olduğundan genel rutin sağlık taramalarında ve Check up testlerinde de sıklıkla karşımıza çıkar.
CRP değerleri mutlaka konunun uzmanı hekimler tarafından değerlendirilir çünkü pek çok hastalıklta farklı değerlendirme kriterleri vardır.
Örneğin bazı hastalıklarda CRP düzeyinde meydana gelen hafif yükselmeler normal olarak da kabul edilirken hastanın öyküsüne göre bazı hastalıklarda anormal kabul edilebilir.
Uygulanan CRP testlerinde referans aralıkların üzerinde bir değer saptanması halinde, CRP yüksekliğine neden olan etmenler araştırılmalı ve sonuca uygun bir tedavi sürecine girilmelidir. Tedavi sürecinde var olan hastalıkların seyrini gözlemlemek ve tedavinin etkinliğini izlemek amacıyla CRP testi tekrarlanabilir.
CRP testi ; kronik inflamasyon ve malignite (tümör) gelişiminde anahtar role sahiptir. C-reaktif protein öncelikle inflamasyon nedeniyle üretilir. Fakat CRP düzeyi, kötü huylu hastalıklarda bir inflamasyon meydana gelmeden de yükselebilmektedir.’’ (Deme, D., & Telekes, A., 2017)
CRP Testine Ne Zaman İhtiyaç Duyulur?
İnflamasyon olgularında artış gösteren CRP, enfeksiyon varlığını saptama ve iltihaplı hastalıkların şüphesi dahilinde kullanılır. İltihaplı bağırsak hastalığı ve artrit buna birer örnektir.
CRP değeri tek bir hastalığa spesifik olarak değişmez, bu sebeple yüksek bir CRP değeri mutlaka ileri tetkiklerle araştırılmalı ve sebebi bulunmalıdır.
Mevcut hastalığın aktivitesini ve uygulanan tedavinin etkinliğini izlemek amacıyla da kandaki CRP düzeyleri kontrol edilebilir. Bunun yanı sıra CRP düzeyinin kontrol edildiği durumlar şu şekildedir:
- Otoimmün Hastalıklar
- Pelvik İnflamatuar Hastalık (PİD)
- Artrit
- İltihaplı Bağırsak Hastalıkları
- KOAH
- Zatürre (Pnömoni)
- Menenjit
- Doku ve organ hasarı
- Ailesel Akdeniz ateşi (FMF)
- Kanser
- Akut pankreatit
- Kawasaki Hastalığı
- Tüberküloz
CRP yüksekliğine neden olan durumlar genel olarak yukarıdaki gibi olmakla birlikte farklı birçok rahatsızlık CRP yüksekliğine yol açabilir.
Ayrıca gebeliğin ileri dönemleri ve obezite CRP düzeyinde yükselmelere sebebiyet verebilir. Gebelik sürecinde C-reaktif protein seviyesinde meydana gelen değişimler normal kabul edilse de risk faktörlerine karşı doktor tarafından araştırılmalıdır.
Tedavi süresinde tedavinin etkinliğini takip etmek amacıyla da CRP testi yapılır ve düzeyi takip altında tutulur.
CRP Referans Aralığı Nasıl Olmalıdır?
Sağlıklı bireyler | 5.0 mg/L ve altı |
CRP test sonuçlarında referans aralığın üzerinde seyreden değerler inflamasyon göstergesidir ve nedeni araştırılmalıdır.
CRP Testi Nasıl Uygulanır?
CRP testi; bir kol damarından (ven) alınan küçük bir miktar kan numunesi ile yapılır. Test öncesinde herhangi bir hazırlık ya da açlık süresi gerekmez.
CRP Yüksekliği Nedir, Belirtileri Nelerdir?
CRP yüksekliği kanda referans aralıkların üzerinde C-reaktif protein saptanması durumudur.
Kanda CRP seviyelerinin yüksek düzeylerde seyretmesi halinde vücutta bir inflamasyon varlığı veya inflamasyon kaynaklı hastalıklar düşünülür.
Bu durumun saptanması halinde doktor kontrolünde bir tedavi uygulanmalı ve yüksek CRP düzeyleri kontrol altına alınmalıdır.
Fakat bazı durumlarda hafif yükselmiş CRP değeri normal kabul edilebilir. Buna karşılık hastada sürekli ve oldukça yüksek CRP değerleri ölçülüyorsa mutlaka altta yatan nedene yönelik gerekli araştırmalar yapılmalıdır. Hekiminiz klinik öykünüze göre değerlendirme yapacaktır.
Ayrıca; CRP düzeylerinde yüksekliğin görüldüğü durumlardan biri de gebelik ve obezitedir.
CRP yüksekliği belirtileri şu şekildedir:
- Ateş
- Bulantı – kusma
- Halsizlik
- Yorgunluk
- Tremor (Titreme)
- Uyku düzensizliği
- Öksürük
- Kilo kaybı
- İştahsızlık
CRP ve hs-CRP Testi Farklı Mıdır?
CRP ve hs-CRP testi kandaki inflamasyonu ölçen aynı testlerdir. Fakat yüksek hassasiyetli CRP testi yani hs-CRP, kandaki çok küçük miktarlardaki CRP’Yi dahi ölçer ve genellikle kalp sağlığını değerlendirmek amacıyla tercih edilir.
Burada amaç, kişinin enfeksiyonu yokken dahi öncelikle CRP değerini tespit edip, 3 mg/L altını mutlaka yakalamak, hedef ise 1 ‘in altına ulaşmaktır, çünkü CRP’nin bu seviyeleri kalp-damar sağlığımız için önemli bir göstergedir.
CRP Yüksekliği ve Kalp Krizi Riski
Halk arasında yangı olarak da bilinen İnflamasyon, aterosklerozun başlamasında ve ilerlemesinde önemli bir rol oynamaktadır.
İnflamasyonla birlikte atardamarların iç yüzünde plak (yağ birikintisi) oluşmakta ve kan akımını engelleyerek; kalbe kan akışı azalmasından kaynaklanan göğüs ağrısı ve halk arasında kalp krizi olarak da bilinen myokard enfarktüsüne sebebiyet vermektedir.
Bu nedenledir ki; koroner kalp hastalığı gibi durumlarda durumu anlamak ve hastalığın seyri hakkında bilgi edinmek amacıyla CRP testlerine ihtiyaç duyulmaktadır.
Yüksek CRP Değerleri Nasıl Kontrol Altına Alınır?
CRP yüksekliği tanısı konan kişilerin merak ettiği konuların başında CRP yüksekliği tedavisi gelmektedir. Nitekim CRP konsantrasyonunun referans aralıklarda seyretmesi, vücudun inflamasyona karşı koruma sağlaması adına önemlidir.
CRP yüksekliği tedavisi; CRP yüksekliğine neden olan rahatsızlığın saptanması ve ortadan kaldırılmasına yönelik olarak gerçekleşir. Bu sebeple tanı aşamasında CRP testinin yanı sıra hasta şikayetleri de önemlidir.
Doktor kontrolünde tedavisi uygulanan CRP yüksekliği hasta tarafından uygulanabilecek şu değişiklerle de desteklenebilir:
- İdeal beden kitle indeksine sahip olmak
- Düzenli olarak egzersiz yapmak
- Bilinçsiz ilaç kullanımından kaçınmak
- Alkol ve sigara gibi zararlı maddeleri tüketmemek
- Yüksek kolesterol seviyelerini dengede tutmak
Bu makale tıbbi tavsiye olarak yorumlanmamalıdır. Sağlıklı yaşam rutininizde herhangi bir değişiklik yapmadan önce lütfen doktorunuzla görüşün.
Kaynakça
Deme, D., & Telekes, A. (2017). [Prognostic importance of plasma C-reactive protein (CRP) in oncology]. Orvosi hetilap, 158(7), 243-56.