Koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında kişilerin yaşamlarını daha sağlıklı ve mutlu bir şekilde geçirmeleri için sunulan hizmetler yer alır. Aşağıda yer alan yazıda bu konuyla ilgili gereken bilgiler verilmektedir.
Koruyucu Sağlık Hizmetleri Nelerdir?
Koruyucu sağlık hizmetleri nelerdir sorusu kişilerin bu
alanda merak ettiği konulardan birini oluşturur.
Günümüzde insan yaşamının daha da modernleşmesiyle beraber
sağlık alanında sunulan hizmetlerde çeşitlilik meydana gelmesi kaçınılmaz bir
hal almış ve bireylere koruyucu sağlık hizmetleri sunulmaya başlanmıştır. Koruyucu
sağlık hizmetleri kendi içerisinde insanların yaşamlarını daha iyi bir şekilde
sürdürebilmelerini sağlayan hizmetleri ihtiva eder.
Koruyucu hizmetlerinin kişi hayatında amaçlamış olduğu en
temel şey günlük yaşam içerisindeki refah seviyesini arttırarak kişilerin mutlu
bir şekilde hayatlarına devam etmelerini sağlamaktır. Koruyucu sağlık
hizmetleri nelerdir sorusuna tek seferde cevap verebilmek oldukça zordur
çünkü bu hizmetler oldukça geniş bir alana yayılarak kişilere sunulur.
Koruyucu sağlık hizmetlerini sunan kişiler sıradan kişiler
olmayıp bu işin eğitimini almış olan hekimlerden ve diğer sağlık branşlarından
mezun olan kişilerden meydana gelmektedir. Görüldüğü üzere bu hizmet başlığı
altında yer alan hizmetler oldukça profesyonel bir şekilde yerine
getirilmektedir.
Koruyucu sağlık hizmetleri kendi içinde iki farklı başlık
içinde değerlendirilir. Bu başlıklar sırasıyla şu şekildedir:
·
Bireylere yönelik koruyucu sağlık hizmetleri
·
Çevreye yönelik koruyucu hizmetleri
Bireylere yönelik olarak yapılan koruyucu sağlık hizmetleri
çevreden ziyade adından da anlaşılacağı üzere daha çok kişiler üzerine
yoğunlaşmıştır. Burada yer alan hizmetler genelden çok kişilere hitap eder. Bu
hizmetler şunlardan meydana gelir:
·
Erken Teşhis.
(Hastalıklar için son derece önem arz eden erken
teşhis bu hizmetler içinde yer alan önemli bir unsurdur.)
·
Bağışıklama.
·
Aile planlaması.
·
Beslenmeye ilgili şartların optimize edilmesi
·
Anne sağlığı hizmetleri ve çocuk sağlığı
hizmetleri
Çevreye yönelik olarak yapılan koruyucu sağlık hizmetleri
bireyselden ziyade daha kitleye dönük olarak sunulan hizmet grubudur. Bu
hizmetlerde ana eksen içinde çevre yer alır. Çevrenin merkeze alınmış olduğu koruyucu
sağlık hizmetlerinde yer alan faaliyetler maddeler halinde şu şekilde
sıralanabilir:
·
Kişiler için temiz su kaynaklarının temin
edilmesi.
( Günümüzde artan nüfusla beraber ortaya
çıkan su sıkıntısına bir nebze de olsa bu hizmet yardımıyla çözüm bulunmaya
çalışılır.)
·
Evlerin daha hijyenik hale getirilmesi)
( Vücut sağlığı kadar kişinin yaşamış
olduğu yerin hijyeninin muhafaza edilmesi de üstünde durulması gereken bir
konudur.)
·
Hava kirliliğinin kontrol edilmesi.
( Çağımızın sorunlarından olan hava
kirliliğiyle alakalı sorunlar için koruyucu sağlık hizmetlerinden yarar
sağlamak mümkündür.)
·
Atık kontrolü.
( Bu sağlık hizmetiyle beraber gündelik
yaşamda çeşitli alanlarda kullanım sonucu ortaya çıkan birbirinden farklı atık
maddelerin kontrolü başarılı bir şekilde sağlanır.)
·
Gürültü kirliliği
( Özellikle yoğun insan popülasyonuna sahip
şehirlerde fazlasıyla baş göstermeye başlayan gürültü kirliliği ile mücadelede
koruyucu sağlık hizmetlerinden faydalanmak mümkündür.)
·
İş sağlığı ve güvenliği
Koruyucu Sağlık Hizmetlerinin Kapsamı Nedir?
Koruyucu sağlık hizmetlerinin kapsamı nedir sorusu ilgi
konusu olmuştur. Bu soruyla alakalı aşağıda yer alan bilgilerden fayda
sağlayabilirsiniz.
Günlük yaşamda kişiler pek çok rahatsızlıkla karşı karşıya
kalabilir. Bu rahatsızlıklara karşı kişilerin imdadına koruyucu sağlık
hizmetleri yetişmektedir. Koruyucu sağlık hizmetleriyle beraber ortaya çıkan
hastalıkların etkisi olduğundan daha az hissedilmekte ve hastalıklarla daha
başarılı bir biçimde mücadele verilmektedir.
Burada bahsi geçen sağlık hizmetlerinin bir başka kapsadığı
alan ise erken teşhisle ilgilidir. Böylece bu hizmet grubuyla beraber hastalıklar
ve diğer başka problemeler daha ortaya çıkmadan engellenerek insan vücudu
muhafaza altına alınmış olur ve erken tanı olanaklarıyla sorunlar daha
başlamadan çözüme kavuşturulur.
Koruyucu sağlık hizmetlerinin kapsamı nedir sorusuna
verilecek yanıt oldukça nettir. Bu hizmetlerin yayılım alanları oldukça geniş
olup birey sağlığından öte toplum sağlığını ön plana alarak kitlesel olarak
daha büyük gruplara hizmet verir.
Koruyucu hizmetlerinin ortaya çıkmasında birçok farklı
faktör etkili olmuş ve bu hizmet grupları kendi içinde üç ana başlık altında
kategorizasyona tabi tutulmuştur. Buna göre koruyucu sağlık hizmetlerinin
toplanmış olduğu bu ana başlıklar temelde şunlardan meydana gelir:
·
Koruyucu
·
Rehabilite edici
·
Tedavi edici
Yukarıda bahsi geçen koruyucu sağlık hizmetlerini veren personelin
mezun oldukları bölüm ve branş farklılık göstermekte ve bu duruma göre hareket
etmektedirler.
Koruyucu sağlık hizmetleri bünyesinde birden çok tedavi
şekli ve yöntemi görmek mümkündür. Ayrıca bunun yanı sıra birtakım hastalık
tanı araçları ve teşhis teknikleri de bu hizmetler kapsamında kullanıma
sunulur. Bahsi geçen duruma göre bu başlık içinde karşılaşılabilecek tedaviye
yarar unsurlar şunlardan teşekkül eder:
·
Üre
·
Kreatinin
·
Bütün kan tahlilleri
·
Solunum fonksiyon testleri
·
Portör muayenesi
·
Göz taraması
·
Hemogram testi
·
EKG
·
Akciğer filmi
·
Açlık kan şekeri testi
·
Tetanoz aşısı
Yukarıda yer alan muayene çeşitleri ve test türleri pek çok
farklı amaçla bu hizmetlerin içinde yer alan tedavi şekilleridir. Burada yer
alan muayene çeşitleri ve farklı testler bazı hastalıklarla mücadelede meydana
gelen duruma göre uygulanır ve sorunun üstüne gidilerek çözüm sağlanmaya
çalışılır.
Kişiye Yönelik Koruyucu Sağlık Hizmetleri Nelerdir?
Kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri nedir bu alanda
bilgi sahibi olmak isteyen kişilerin merakını cezbetmiştir.
Kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri daha çok kişisel
olarak nitelendirilebilecek bir faaliyet alanının kapsamı içerisine girer. Misal
verilmesi gerekirse bağışıklama hizmeti bu kapsamda verilir. Bağışıklama
hizmeti aracılığıyla tezahür eden bulaşıcı hastalıklarla sonuna kadar mücadele
edilir. Bağışıklama hizmeti rutin olarak kişilere uygulandığı takdirde daha
sağlıklı sonuçlar vererek hem kişilerin sağlığını hem de toplum sağlığını
muhafaza altına almayı başarır.
Koruyucu sağlık hizmetleri nelerdir ve hangi
hastalıklara iyi gelir sorusuna yanıt olarak birden fazla cevap vermek
mümkündür. Bu soruya verilen belli başlı yanıtlar şunlardan meydana gelir:
·
Kızamık
·
Kabakulak
·
Kızamıkçık
·
Rubella sendromu
·
Boğmaca
·
Difteri
·
Tetanos.
İlaç kullanımı da bu hizmet alanının içinde
değerlendirilebilir. Bu yöntem daha çok herhangi bir aşıya sahip olmayan
hastalar için kullanılır. İlaç kullanılarak yapılan tedavi işlemi kişiye özel
bur şekilde verildiği için koruyucu sağlık hizmetleri kategorisi altında verilmektedir.
Yine bu hizmet grubunun çalışma alanına giren bir başka
unsur ise beslenme faktörüdür. Koruyucu sağlık hizmetleri sayesinde hemen hemen
tüm hastalıkların nedenlerinden biri olan yanlış beslenme ve besin yetersizliği
çoğu kişide karşılaşılan bir durumdur. Bu sorun koruyucu sağlık hizmetlerinin
kişilerin sağlığı için ortaya koyduğu hizmetlerden bir tanesini oluşturur.
Çevreye Yönelik Koruyucu Sağlık Hizmetleri Nelerdir?
Çevreye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri nelerdir sorusunun
cevabı pek çok kişinin kafasını meşgul etmektedir.
Çevreye yönelik koruyucu sağlık hizmetlerinde pek çok alanda
faaliyetler yürütülmektedir. Bu faaliyetlerden bir tanesi evlerde kullanılan
içme suyuyla alakalı olan durumdur. Gündelik yaşam içinde kullanılmakta olan
suyun temiz olup olmaması çevreye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında
ele alınır.
Hemen hemen herkesin suyunun sağlandığı yer olan şebeke
suları konusunda kesinti meydana gelmesi sorusuna yanıt arayan kişiler
etraflarına çevreye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri nelerdir sorusunu
yöneltmişlerdir. Burada sözü edilen soruya verilecek yanıtlar içerisinde şebeke
suyunun kontrolü işlemini de eklemek mümkündür.
Çevreye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında yer
alan bir başka başlık ise atıkların kontrolüdür. Bu işlem ile çevrenin beşeri
açıdan kirletilmesinin önüne geçilir. Atık kontrolü kapsamında yapılan
faaliyetlerin genel olarak uygulandıkları atık türleri şunlardan meydana gelir:
·
Evsel atıklar
·
Endüstriyel atıklar
·
Hastana atıkları
·
Bazı tehlikeli atıklar
·
Diğer atıklar.
İnsan vücuduna girecek olan besinlerin temizliği de çevreye
yönelik koruyucu sağlık hizmetlerinde önemli yere sahip bir faaliyet alanıdır.
Bu faaliyetin ortaya çıkmasına bağlı olarak hemen uzmanlar gelmiş ve kişilerin
bu durum sebebiyle ortaya çıkan sorunlarını en kısa sürede çözmeye gayret göstermiştir.