Hematoloji Testleri Nelerdir?

Hematoloji testleri ile çabuk yorulma, halsizlik, göğüs ağrısı, nefes darlığı gibi belirtiler ile uzman bir doktora başvurarak bu testleri yaptırabilirsiniz.

Hematoloji testleri nelerdir? Hematoloji testleri Hemogram, Sedimentasyon, Koagulasyon olarak başlıca testleri vardır. Hematoloji testleri üç ana başlıkta incelenir. Bunlar Tam Kan Sayımı (Hemogram), Sedimentasyon, Koagulasyon testleridir.

Hemogram (Kan Tasımı)

Hemogram (kan sayımı) testi farklı parametrelerle çalışmaktadır. Bu testin sonucu incelendiğinde tahlil raporunda birden fazla farklı parametre bulunur. Bu parametrenin bulunması ise hemogram testini inceleyen hastaların kafasını karıştırmaktadır. Bu testteki birkaç önemli parametrelerin açıklamaları şu şekildedir:

Ortalama Eritrosit Hacmi (OEH)(MCV): Tanısal olarak yararı en çok olan eritrosit indeksidir. Ayrıca MCV testiklinik olarak da yararı bulunmaktadır.
Ortalama Eritrosit Hemoglobini (OEHB)(MCH): Bu test genellikle MCV testi ile paraleldir. Ayrıca klinik yararda oldukça kısıtlıdır.
Ortalama Eritrosit Hemoglobin Yoğunluğu (OEHY)(MCHC): Bu test, demir eksikliği anemisinde diğer mikrositer anemilere kıyasla daha sık düşük bulunmaktadır. Ancak değişiklik geç dönemlerde görülmektedir. Artmış olan MCHC sık sık herediter sferositoz isimli kan hastalığında gözlemlenir.
Kırmızı Küre Dağılım Genişliği (KKDG)(RDW): Burada RDW, Kırmızı Küre hacim dağılımın bir varyasyon katsayısı olarak kabul görmektedir. Her cihazda farklı üst sınır değerleri vardır. Böyle olsa da %14’ün üzerinde olduğu durumda patolojik yani hastalık yapıcı olarak kabul edilmektedir. Bu parametrenin artışı besinsel eksikliklere bağlı olarak gelişen anemilerde ve özellikle de demir eksikliği anemisinde ilk bulgu olduğu ile ilgili bilimsel yayınlar bulunur. Kırmızı Küre Dağılım Genişliği aynı zamanda Talasemi taşıyıcılığı ile demir eksikliği arasında ayırıcı tanısında kullanılabilmektedir.
Retikülosit Sayımı: Farklı bir parametredir. Kullanım ve tanı alanları farklılık göstermektedir. Bu retikülosit sayımının hastalığa göre yüksek, normal ya da düşük olduğu durumlar vardır. Aplastik Anemi düşük, Aplastik Kriz düşük/normal, Kronik Hastalık düşük/normal, Demir Eksikliği düşük/normal, Talasemi normal/yüksek, Hemolitik Anemi yüksek olmak üzere sonuçların değerlendirmesi bulunmaktadır.

Trombositlerin Sayımı:

Trombositlerin sayımı İmmünolojik ve İmmünolojik olmayan nedenler ile artmış yıkıma bağlı ve Konjenital ve Edinsel nedenler ile azalmış yapıma bağlı trombosit sayısında azalma görülebilir.

Hemogram Testi (Tahlili) Normal Değerleri

Hemogram testi (tahlili) normal değerleri ve referans aralıkları belirlenmektedir. Elde edilen sonucun yüksek ya da düşük olması testi yapan laboratuvarın referans değerleri içerinde değerlendirilmektedir. Yaş ve cinsiyete bağlı olarak da değerlendirildiği göz önünde tutulmaktadır. Hemogram ve sonuçlarından bahsedecek olursak şunlardır:

WBC: 10.06 (referans aralığı 3.0-12.0)
NE: 76.8 (referans aralığı 35-80)
RBC: 3.8 (referans aralığı 3,2-6)
RBC: 11 (referans aralığı 10-18)
HCT: 33,6 (referans aralığı 30-55)
MCHC: 32.9 (referans aralığı 30-36)
MCH: 29.3 (referans aralığı 25-33)
MCV: 89.1 (referans aralığı 78-105)
LYM: 12.8 (referans aralığı 15-50)
RDW: 14.5 (referans aralığı 9-18)
PLT: 203 (referans aralığı 150-500)
MPV: 9.5 (referans aralığı 0-15).

Sedimentasyon Testi

Sedimentasyon testi ile Hematolojik Malignitelerde tanı ya da tedavi veya prognoz Sistemik infeksiyonları (Öz. Tbc) Otoimmun hastalıklarda hastalık aktivitesini takip etmek amacı ile yapılır.

Koagülasyon Testleri

Koagülasyon testleri ile pıhtılaşma sisteminin çalışmasını göstermektedir. Bu testler zaman belirten bir test niteliği taşıyor. Böylece uzadıkları durumlarda yüksek değer, kısaldıkları durumlarda ise düşük değerlerde çıkar. En çok kullanılan koagulasyon testleri olan APTT, PT, TT testleri hangi durumlarda düşük ya da yüksek çıktığı bilgisini verir.

PT (Protrombin zamanı):

PT (protein zamanı) ile Pıhtılaşma Faktörü VII eksikliği, Oral antikoagülan kullanımı, erken dönem karaciğer fonksiyon bozukluğu, K vitamini eksikliğinin erken dönemde uzar.

APTT (Aktive Partial Thromboplastin Time):

APTT (Aktive Partial Thromboplastin Time) testini uzaltan durumlar şunlardır:

Hemofili A VonWillebrand hastalığı
FXII, XI, IX
Diğer kontakt faktörlerin eksikliği
Karaciğer Hastalıkları Standard Heparin tedavisi
DIC isimli Yaygın Damar içi pıhtılaşma vakalarında bu test uzar.

APTT Testini Kısaltan Durumlar (APTT Düşüklüğü):

APTT testini kısaltan durumlar (APTT Düşüklüğü) için şunlardır:

Gebelik
Stres
Egzersiz
Cerrahi girişimler
Protrombotik olaylar
Yeni deri ven trombozu
Steroid ve östrojen tedavisi

PT ve APTT Testlerinin Birlikte Uzadığı Durumlar (APTT Yüksekliği) şunlardır:

Fibrinojen
FII, V, X eksikliği
Ağır K vitamini eksikliği
Karaciğer hastalığı
Masif transfüzyon
Aşırı heparinizasyon
Aşırı warfarinizasyon PT
APTT.

PT ve APTT değeri genel olarak %40’ın altında faktör düzeyleri olmadıkça uzama da olamaz.

Trombin Zamanını Uzan durumlar yani Trombin Yüksekliği durumunda ise düşük fibrinojen düzeyi ve disfibrinojenemi olarak söylemek mümkünüdür. Yine aynı şekilde PT, APTT, TT (Trombin Zamanı) aynı anda uzadığı durumlarda ise yaygın damar içi pıhtılaşma, aşırı heparinizasyon, ağır hipo ya da afibrinojenemi, FVII eksikliğinde sadece PT, FVIII, IX, XI eksikliğinde ve VonWillebrand hastalığında sadece APTT, Fibrinojen, FII, V ve X eksikliğinde ise PT, APTT uzar. Aynı zamanda APTT’yi uzatan FXII, prekallikrein, HMWK eks. de kanama semptomu olmaz.