Hematoloji testleri ile çabuk yorulma, halsizlik, göğüs ağrısı, nefes darlığı gibi belirtiler ile uzman bir doktora başvurarak bu testleri yaptırabilirsiniz.
Hematoloji Testleri Nelerdir?
Hematoloji testleri nelerdir? Hematoloji testleri
Hemogram, Sedimentasyon, Koagulasyon olarak başlıca testleri vardır. Hematoloji
testleri üç ana başlıkta incelenir. Bunlar Tam Kan Sayımı (Hemogram),
Sedimentasyon, Koagulasyon testleridir.
Hemogram (Kan Tasımı)
Hemogram (kan sayımı) testi farklı parametrelerle
çalışmaktadır. Bu testin sonucu incelendiğinde tahlil raporunda birden fazla
farklı parametre bulunur. Bu parametrenin bulunması ise hemogram testini
inceleyen hastaların kafasını karıştırmaktadır. Bu testteki birkaç önemli
parametrelerin açıklamaları şu şekildedir:
·
Ortalama Eritrosit Hacmi (OEH)(MCV): Tanısal
olarak yararı en çok olan eritrosit indeksidir. Ayrıca MCV testiklinik olarak
da yararı bulunmaktadır.
·
Ortalama Eritrosit Hemoglobini (OEHB)(MCH): Bu
test genellikle MCV testi ile paraleldir. Ayrıca klinik yararda oldukça
kısıtlıdır.
·
Ortalama Eritrosit Hemoglobin Yoğunluğu
(OEHY)(MCHC): Bu test, demir eksikliği anemisinde diğer mikrositer anemilere
kıyasla daha sık düşük bulunmaktadır. Ancak değişiklik geç dönemlerde
görülmektedir. Artmış olan MCHC sık sık herediter sferositoz isimli kan
hastalığında gözlemlenir.
·
Kırmızı Küre Dağılım Genişliği (KKDG)(RDW): Burada
RDW, Kırmızı Küre hacim dağılımın bir varyasyon katsayısı olarak kabul
görmektedir. Her cihazda farklı üst sınır değerleri vardır. Böyle olsa da
%14’ün üzerinde olduğu durumda patolojik yani hastalık yapıcı olarak kabul edilmektedir.
Bu parametrenin artışı besinsel eksikliklere bağlı olarak gelişen anemilerde ve
özellikle de demir eksikliği anemisinde ilk bulgu olduğu ile ilgili bilimsel
yayınlar bulunur. Kırmızı Küre Dağılım Genişliği aynı zamanda Talasemi
taşıyıcılığı ile demir eksikliği arasında ayırıcı tanısında
kullanılabilmektedir.
·
Retikülosit Sayımı: Farklı bir parametredir.
Kullanım ve tanı alanları farklılık göstermektedir. Bu retikülosit sayımının
hastalığa göre yüksek, normal ya da düşük olduğu durumlar vardır. Aplastik
Anemi düşük, Aplastik Kriz düşük/normal, Kronik Hastalık düşük/normal, Demir
Eksikliği düşük/normal, Talasemi normal/yüksek, Hemolitik Anemi yüksek olmak
üzere sonuçların değerlendirmesi bulunmaktadır.
Trombositlerin Sayımı:
Trombositlerin sayımı İmmünolojik ve İmmünolojik
olmayan nedenler ile artmış yıkıma bağlı ve Konjenital ve Edinsel nedenler ile
azalmış yapıma bağlı trombosit sayısında azalma görülebilir.
Hemogram Testi (Tahlili) Normal Değerleri
Hemogram testi (tahlili) normal değerleri ve referans
aralıkları belirlenmektedir. Elde edilen sonucun yüksek ya da düşük olması
testi yapan laboratuvarın referans değerleri içerinde değerlendirilmektedir.
Yaş ve cinsiyete bağlı olarak da değerlendirildiği göz önünde tutulmaktadır.
Hemogram ve sonuçlarından bahsedecek olursak şunlardır:
·
WBC: 10.06 (referans aralığı 3.0-12.0)
·
NE: 76.8 (referans aralığı 35-80)
·
RBC: 3.8 (referans aralığı 3,2-6)
·
RBC: 11 (referans aralığı 10-18)
·
HCT: 33,6 (referans aralığı 30-55)
·
MCHC: 32.9 (referans aralığı 30-36)
·
MCH: 29.3 (referans aralığı 25-33)
·
MCV: 89.1 (referans aralığı 78-105)
·
LYM: 12.8 (referans aralığı 15-50)
·
RDW: 14.5 (referans aralığı 9-18)
·
PLT: 203 (referans aralığı 150-500)
·
MPV: 9.5 (referans aralığı 0-15).
Sedimentasyon Testi
Sedimentasyon testi ile Hematolojik Malignitelerde
tanı ya da tedavi veya prognoz Sistemik infeksiyonları (Öz. Tbc) Otoimmun
hastalıklarda hastalık aktivitesini takip etmek amacı ile yapılır.
Koagülasyon Testleri
Koagülasyon testleri ile pıhtılaşma sisteminin
çalışmasını göstermektedir. Bu testler zaman belirten bir test niteliği taşıyor.
Böylece uzadıkları durumlarda yüksek değer, kısaldıkları durumlarda ise düşük
değerlerde çıkar. En çok kullanılan koagulasyon testleri olan APTT, PT, TT
testleri hangi durumlarda düşük ya da yüksek çıktığı bilgisini verir.
PT (Protrombin zamanı):
PT (protein zamanı) ile Pıhtılaşma Faktörü VII eksikliği,
Oral antikoagülan kullanımı, erken dönem karaciğer fonksiyon bozukluğu, K
vitamini eksikliğinin erken dönemde uzar.
APTT (Aktive Partial Thromboplastin Time):
APTT (Aktive Partial Thromboplastin Time) testini
uzaltan durumlar şunlardır:
·
Hemofili A VonWillebrand hastalığı
·
FXII, XI, IX
·
Diğer kontakt faktörlerin eksikliği
·
Karaciğer Hastalıkları Standard Heparin tedavisi
·
DIC isimli Yaygın Damar içi pıhtılaşma
vakalarında bu test uzar.
APTT Testini Kısaltan Durumlar (APTT Düşüklüğü):
APTT testini kısaltan durumlar (APTT Düşüklüğü) için
şunlardır:
·
Gebelik
·
Stres
·
Egzersiz
·
Cerrahi girişimler
·
Protrombotik olaylar
·
Yeni deri ven trombozu
·
Steroid ve östrojen tedavisi
PT ve APTT Testlerinin Birlikte Uzadığı Durumlar (APTT
Yüksekliği) şunlardır:
·
Fibrinojen
·
FII, V, X eksikliği
·
Ağır K vitamini eksikliği
·
Karaciğer hastalığı
·
Masif transfüzyon
·
Aşırı heparinizasyon
·
Aşırı warfarinizasyon PT
·
APTT.
PT ve APTT değeri genel olarak %40’ın altında faktör
düzeyleri olmadıkça uzama da olamaz.
Trombin Zamanını Uzan durumlar yani Trombin Yüksekliği
durumunda ise düşük fibrinojen düzeyi ve disfibrinojenemi olarak söylemek
mümkünüdür. Yine aynı şekilde PT, APTT, TT (Trombin Zamanı) aynı anda uzadığı
durumlarda ise yaygın damar içi pıhtılaşma, aşırı heparinizasyon, ağır hipo ya
da afibrinojenemi, FVII eksikliğinde sadece PT, FVIII, IX, XI eksikliğinde ve
VonWillebrand hastalığında sadece APTT, Fibrinojen, FII, V ve X eksikliğinde
ise PT, APTT uzar. Aynı zamanda APTT’yi uzatan FXII, prekallikrein, HMWK eks. de
kanama semptomu olmaz.