Anemi Testi Nasıl Yapılır

Anemi testi vücudun yeterli sayıda sağlıklı kırmızı kan hücresi üretip üretmediğini veya kırmızı kan hücrelerinin işlevlerinin normal olup olmadığını belirlemek için yapılır. Anemi, farklı nedenlere bağlı olarak farklı tiplerde ortaya çıkabilir. Bu nedenleri belirlemek ve uygun tedaviyi planlamak için testin yapılması önemlidir.

Anemi Nedir?

Anemi nedir sorusunun cevabı kısaca vücutta yeteri kadar sağlıklı kırmızı kan hücresinin olmamasıdır. Başka bir şekilde ifade edersek, kırmızı kan hücrelerinin işlevlerinin bozulması sonucu ortaya çıkan durumdur. Kırmızı kan hücreleri, oksijen taşır. Dokulara yeterince oksijen ulaşamadığında yaşanan rahatsızlıklar ve görülen belirtiler anemi sebebiyledir. Kan hastalığı olan anemi, kansızlık olarak da bilinmektedir.

Anemi Sebepleri Nelerdir?

Anemi sebepleri nelerdir diye baktığımızda en önemli sebep, kanın normal miktarda oksijen taşıyamamasıdır. Yani kırmızı kan hücrelerinde bulunan proteinin yani hemoglobinin eksikliği veya düşüklüğüdür. Ayrıca birçok başka sebeple de anemi olabilir:

·        Kan kaybı

·        Alyuvar üretiminde yetersizlik

·        Alyuvar yıkımındaki artış.

Anemi Çeşitleri Nelerdir?

Anemi birçok farklı nedenle meydana gelebilir ve bazı yaygın anemi tipleri şunlardır:

·        Orak Hücreli Anemi: Genetik bir bozukluk nedeniyle oluşur.

·        Aplastik Anemi: Kemik iliği yetmezliğinde ortaya çıkar.

·        Hemolitik Anemi: Kırmızı kan hücrelerinin normalden daha hızlı bir şekilde yok edilmesidir. Üç türü vardır. Bunlar alloimmün hemolitik anemi, immün hemolitik anemi, edinsel hemolitik anemidir.

·        Megaloblastik Anemi: B12 vitamini veya folik asit eksikliği gibi nedenlerden kaynaklanabilir.

·        Pernisiyöz Anemi: Yeterli miktarda B12 vitamini üretilememesi veya emilememesi sonucu oluşabilir.

·        Fanconi Anemisi: Kalıtsal olarak kemik iliği yetmezliği şeklinde bilinmektedir.

·        Demir Eksikliği Anemisi: En yaygın anemi nedenidir. Vücut, yeterli miktarda demir alamazsa hemoglobin yapımı etkilenir ve anemi gelişebilir.

Anemi Genel Belirtileri Nelerdir?

Belirtiler, aneminin şiddetine bağlı olarak değişebilir, ama genellikle şunlar görülebilir:

·        Yorgunluk ve halsizlik

·        Cildin normalden daha soluk görünmesi

·        Baş dönmesi, baş ağrısı, hafıza kaybı gibi semptomlar

·        Bayılma hissi

·        Nefes darlığı

·        Kalp atışlarında hızlanma

·        Soğuk el ve ayaklar

·        İştahsızlık

·        Dikkati odaklayamama

·        Saçlarda görülen cansızlık

·        Tırnakların çabuk kırılması, hatta şekil bozuklukları.

Anemi Risk Grupları Nelerdir?

Anemi, her yaşta görülse de bazı gruplar daha yüksek risk altında olabilir:

·        Kronik hastalığı olanlar, mesela kronik böbrek hastalığı, kalp hastalığı, karaciğer ve bağırsak hastalıkları olan kişiler

·        Ciddi yaralanmalara, cerrahi müdahale gerektiren durumlara maruz kalan kişiler

·        Kalıtsal olarak anemileri olanlar

·        Et ve diğer hayvansal gıdaları yeterince tüketmeyenler, yani yeterince demir, B12 gibi vitamin ve mineral alamayanlar

·        Gelişim dönemindeki çocuklar ve bebekler

·        Besinleri emme ve depolama yeteneği azalan yaşlılar

·        Yetersiz beslenme ve düşük demir alımı

·        Hamilelik ve emzirme dönemindeki kadınlar

·        Patolojisi olanlar.

Anemi Testi Nasıl Yapılır?

Test, kandaki hemoglobin ve kırmızı kan hücre sayısının ölçülmesiyle yapılır. Bununla ilgili pek çok laboratuvar testleri vardır. Ama ilk tercih tam kan sayımı testidir. Çünkü kırmızı kan hücrelerinin sayısını, boyutunu ve şeklini ölçer. Bu testle detaylı bir inceleme yapılır. Hemoglobin, hematokrit ve alyuvarlara bakılır.

Başka bir yöntem de periferik yayma testidir. Kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri ve trombositler gibi kan hücrelerinin sayısını, boyutunu, şeklini ve dağılımını değerlendirmek için kullanılır. Kan örneğinin mikroskop altında incelenmesiyle yapılan bu testle beraber aneminin nedeni ortaya çıkarılır. Hatta hangi anemi türünden şüpheleniyorsa ona göre başka testler de uygulanabilir.

Anemi Tedavisi Nedir?

Aneminin altında yatan nedenler belirlenir. Kişi hangi anemi türüne sahipse ona göre uygun bir tedavi uygulanmaya başlar. Çünkü tedavi için aneminin tipi, şiddeti ve altta yatan neden önemlidir. Ciddi annemi durumlarında kan transfüzyonu gerekebilir. Bu, vücuda daha fazla kırmızı kan hücresi sağlar. Gerektiğinde kemik iliği transplantasyonu yapılabilir.

Altta yatan bir hastalık varsa onun tedavi edilmesi, kanama varsa vücuttaki kanamanın durdurulması, yapılan beslenme değişiklikleri, kan hücrelerinin üretimini arttıran takviyeler, B12 veya folat takviyeleri de tedavi sürecinin bir parçası olabilir. Ayrıca ilaç tedavisinde şurup, ilaç kullanıldığı gibi adaleye veya damar içine zerk de edilebilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Anemi Testi Nasıl Yapılır? Aç Karna Olmak Şart Mıdır?

Test, kan numunesi alınarak yapılır, ama karnın aç mı yoksa tok mu olacağına doktorunuzun yönlendirmesiyle karar verilir.

Anemiye Ne İyi Gelir?

Anemi türlerine göre önerilen tedavilerin yanı sıra sağlıklı ve dengeli bir beslenme planı takip etmenin önemi tartışılmazdır. Çünkü besinler kan hücrelerinin üretilmesi için gereklidir. Demir açısından zengin besinler kırmızı et, karaciğer, kuru meyveler, koyu yeşil yapraklı sebzeler; B12 açısından zengin gıdalar, et, balık süt, peynir, yumurta; folik asit yönünden zengin olanlar, baklagiller, narenciye, yeşil yapraklı sebzeler ve C vitamini açısından zengin gıdalar sayılabilir.

Anemi Nasıl Giderilir?

Anemiye neden olan temel faktörün belirlenmesi ve tedavi edilmesi gerekir. Buna ek olarak kan yapıcı besinlerin beslenmeye eklenmesi ve doktorun önerilerine uyarak tedavi sürecini hızlandırmak mümkündür.